Liệu pháp thay thế hormone  HRT và nguy cơ ung thư vú

Tỷ lệ mắc ung thư vú tại Việt Nam và thế giới ngày càng có chiều hướng gia tăng và trẻ hoá. Bên cạnh các nguyên nhân di truyền, tiền sử thường thấy thì ngày càng có nhiều nghiên cứu chỉ ra mối liên quan giữa nguy cơ ung thư vú và liệu pháp thay thế hormone.

1. Tìm hiểu về Liệu pháp thay thế hormone

Liệu pháp hormone thay thế (HRT- Hormone replacement therapy) hay Liệu pháp hormone mãn kinh (MHT - Menopausal hormone therapy) là phương pháp sử dụng nội tiết tố tổng hợp từ bên ngoài để thay thế các hormon mà cơ thể phụ nữ ngừng sản xuất sau thời kì mãn kinh, nhằm điều trị các triệu chứng tiền mãn kinh hoặc mãn kinh như bốc hoả, rối loạn giấc ngủ, thay đổi tâm trạng, khô âm đạo,...

Hai nội tiết tố nữ chính là Estrogen và Progesteron. Trong đó:

• Progesteron: góp phần điều hoà kinh nguyệt, giúp tử cung sẵn sàng cho việc mang thai, ngực thay đổi chuẩn bị cho việc cho con bú. 

• Estrogen: Điều hoà kinh nguyệt, chuẩn bị cho khả năng thụ tinh, sinh sản

Do đó, đây là hai nội tiết tố được sử dụng trong Liệu pháp thay thế hormone HRT. 

HRT bao gồm hai loại thường được sử dụng: Liệu pháp Estrogen đơn độc và Liệu pháp kết hợp Estrogen và Progesterone.

Thông thường nếu tình trạng tử cung của bạn bình thường, bác sĩ sẽ kê đơn kết hợp estrogen và progesteron bởi nếu chỉ dùng estrogen đơn độc có thể dẫn đến kích thích niêm mạc tử cung phát triển, tăng nguy cơ ung thư nội mạc tử cung. Tuy nhiên, nếu đã cắt bỏ tử cung, bạn có thể dùng liệu pháp estrogen đơn độc.

2. HRT có làm tăng nguy cơ ung thư vú?

   Ngày càng có nhiều bằng chứng đưa ra về nguy cơ ung thư vú liên quan đến HRT. Bên cạnh ung thư vú, HRT cũng được cho là có liên quan đến các bệnh tim mạch, đột quỵ và hình thành cục máu đông. Tuy nhiên, không phải tất cả phụ nữ sử dụng HRT đều sẽ có nguy cơ ung thư vú như nhau. Mức độ nguy cơ sẽ phụ thuộc vào loại HRT, thời gian, liều lượng dùng và một vài yếu tố khác như di truyền hay cân nặng,... 

   Trước đó, vào năm 1993 Women's Health Initiative đã từng thực hiện hai thử nghiệm lâm sàng ở phụ nữ sau mãn kinh từ 50-79 tuổi. Thử nghiệm thứ nhất sử dụng liệu pháp kết hợp estrogen và progestin ở 16,608 phụ nữ có tử cung bình thường và thử nghiệm thứ hai ở 10,739 phụ nữ đã cắt bỏ tử cung sử dụng liệu pháp estrogen đơn độc. Đến 7/2002 thử nghiệm HRT kết hợp estrogen và progestin đã bị dừng lại vì được xác định có liên quan đến việc tăng nguy cơ ung thư vú và một số bệnh tim mạch. Sau đó, đến 3/2004 thử nghiệm HRT estrogen đơn độc tiếp tục bị dừng lại vì phát hiện sự gia tăng về nguy cơ gây đột quỵ. Kể từ đó đến nay, số lượng người dùng HRT đã giảm đáng kể.

   Mặc dù không tìm thấy bằng chứng chỉ ra HRT estrogen đơn độc liên quan đến gia tăng nguy cơ ung thư vú nhưng bạn cần lưu ý rằng liệu pháp này có thể dẫn đến tăng nguy cơ ung thư nội mạc tử cung khi không được kết hợp với progestin giúp ngăn ngừa những nguy cơ này. 

  Bên cạnh đó, một nghiên cứu được công bố vào 11/2021 trên tạp chí Breast Cancer Research and Treatment đã chỉ ra kết quả phân tích, tổng hợp từ bốn nghiên cứu, cho thấy phụ nữ có tiền sử ung thư vú dùng HRT toàn thân làm tăng tỉ lệ tái phát cao hơn đến 46% so với những phụ nữ không dùng HRT.

  Cần lưu ý thêm là nguy cơ ung thư vú sẽ cao hơn nếu bạn dùng HRT trong hơn 5 năm hoặc bắt đầu dùng ở độ tuổi lớn hơn khi nguy cơ ung thư vú tự nhiên gia tăng.

3. Lợi ích mang lại từ HRT có lớn hơn nguy cơ?

Hầu hết, HRT được phụ nữ sử dụng để làm giảm các triệu chứng khó chịu của thời kỳ mãn kinh như: Bốc hoả, khô âm đạo, rối loạn giấc ngủ, thay đổi tâm trạng. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng HRT cũng liên quan đến việc giảm nguy cơ loãng xương và tăng mật độ xương. Câu hỏi đặt ra là liệu những lợi ích mà chúng mang lại có vượt trội hơn so với nguy cơ? Vậy thì hãy xem xét đến những nguy cơ mà HRT mang lại. Chúng bao gồm:

• Khả năng mắc các bệnh về tim mạch, hình thành cục máu đông, đột quỵ

• Nguy cơ ung thư tử cung, buồng trứng

• Nguy cơ ung thư vú

• Khiến mật độ vú tăng lên, gây khó khăn cho việc phát hiện ung thư vú khi chụp X-quang 

Tuy nhiên, với mỗi phụ nữ thì nguy cơ và lợi ích khi sử dụng HRT là khác nhau. Do đó, trước khi sử dụng bất kì liệu pháp hormon nào bạn cần tham khảo ý kiến từ bác sĩ để được đưa ra lời khuyên và cân nhắc xem HRT có thực sự phù hợp với bạn hay không.

4. Những ai không nên sử dụng HRT?

Nếu nằm trong số những đối tượng sau đây, bạn không nên sử dụng liệu pháp này:

• Phụ nữ mang thai

• Đang mắc hoặc có tiền sử về các bệnh: tim mạch, đột quỵ hoặc trường hợp đang có/dễ hình thành cục máu đông

• Liên quan đến ung thư vú, ung thư tử cung, buồng trứng

• Có bệnh về túi mật

• Đang có chảy máu âm đạo

5. Có thể giảm nguy cơ ung thư vú khi sử dụng HRT bằng cách nào?

Khi đã quyết định dùng HRT, để hạn chế gặp phải nguy cơ ung thư vú, bác sĩ có thể cân nhắc kê đơn cho bạn với một mức liều thấp hơn và trong thời gian ngắn hơn. Bên cạnh đó, hãy xây dựng một lối sống lành mạnh, chế độ ăn uống, luyện tập phù hợp, tránh xa các chất kích thích và duy trì một cân nặng hợp lý bởi theo một vài nghiên cứu thì dường như BMI cũng có ảnh hưởng đến sự gia tăng nguy cơ này khi bạn có sử dụng các liệu pháp thay thế hormone.

6. Nếu không dùng HRT thì có lựa chọn nào khác an toàn hơn không?

Nếu lo ngại về những nguy cơ từ việc sử dụng HRT, hãy trao đổi với bác sĩ để được tư vấn về việc sử dụng các sản phẩm hỗ trợ điều trị các chứng mất ngủ, khô âm đạo. Đồng thời duy trì chế độ dinh dưỡng, luyện tập hợp lý để cải thiện tâm trạng, giấc ngủ và hạn chế các cơn bốc hoả 

Phòng khám sản phụ khoa 43 Nguyễn Khang tự hào là đơn vị uy tín trong chăm sóc sản, phụ khoa. Không chỉ thu hút các mẹ bầu và các chị em tại Hà Nội tới thăm khám mà còn là địa chỉ được rất nhiều các chị em ở khu vực miền Bắc như Thái Nguyên, Vĩnh Phúc, Hà Nam, Hoà Bình, Bắc Ninh, Bắc Giang, Hưng Yên, Phú Thọ, Yên Bái, Lào Cai,... quan tâm và tin tưởng.

Để đặt lịch tới Phòng khám 43 Nguyễn Khang quý khách có thể truy cập TẠI ĐÂY hoặc liên hệ zalo: 0342318318 để được hướng dẫn.