Chẩn đoán và điều trị tắc ruột phân su ở trẻ

Tắc ruột phân su là tình trạng tắc ruột do nút phân su bít kín lòng ruột. 10% liên quan đến bệnh quánh niêm dịch, 90% bệnh nhân bị tắc ruột phân su có liên quan đến bệnh quánh niệm dịch(mucoviscidose)

1. Tắc ruột phân su là gì?

Tắc ruột phân su là do phân su bị kết dính vào niêm mạc của đoạn cuối hồi tràng. Sự kết dính của phân su là bởi chất nhầy ở các tuyến ngoại tiết của cơ thể như gan, tụy, phế quản, mồ hôi.

Hầu hết trẻ bị tắc ruột phân su đều bị xơ nang hóa (CF). Hiện tượng này làm cho chất lỏng và chất nhầy trong cơ thể dày lên hơn bình thường và càng làm tăng khả năng phân su bị kẹt ở hồi tràng. Khoảng 1 trong 5 trẻ sơ sinh sẽ bị xơ nang hóa và gây ra tắc ruột phân su. Một số bé bị tắc ruột phân su sẽ gặp thêm các vấn đề khác về ruột chẳng hạn như một lỗ thủng trên ruột.

Một số trẻ khác bị tắc nghẽn trong ruột kết (ruột già) gọi là nút thắt phân su. Triệu chứng này có thể xảy ra ở những bé mắc hội chứng đại tràng trái nhỏ. Điều này có nghĩa là phần cuối của đại tràng của bé sẽ nhỏ hơn bình thường. Hội chứng đại tràng trái nhỏ thường xảy ra ở bé mà có mẹ bị tiểu đường hoặc tiểu đường thai kỳ.

Một số triệu chứng của tắc ruột phân su ở trẻ sơ sinh:

• • • Không đi ra phân đầu tiên (phân su)
    • Nôn xanh (vì nó chứa mật là chất lỏng được tạo ra trong gan để giúp tiêu hoá chất béo)
    • Bụng sưng (có thể thấy ngay sau khi sinh)

Ngoài ra, bé có thể gặp một số triệu chứng nghiêm trọng hơn: bụng sưng, đau, viêm, hoặc các vấn đề về hô hấp vì áp lực từ bụng giữ cho phổi đầy không khí, hoặc ruột có thể xuất hiện lỗ thủng…

2. Chẩn đoán

Trong một số trường hợp, siêu âm trước sinh có thể cho thấy hiện tượng ruột của bé bị chặn. Khi đó bác sĩ sẽ theo dõi tình trạng của bé bằng cách siêu âm hàng tháng để xem có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào không

• • • Chẩn đoán trước sanh

Từ 3 tháng giữa và 3 tháng cuối thai kỳ thấy hình ảnh dãn hay tăng sáng các quai ruột.

Biến chứng của tắc ruột phân su có thể đưa đến giả nang ở bụng với vôi hóa thành nang.

• • • Chẩn đoán sau sanh

Ói dịch vàng, chướng bụng.

Quan sát thấy quai ruột dãn ¼ dưới bụng phải

Thăm trực tràng chỉ thấy nút nhầy

Chẩn đoán di truyền học: khoảng trên 20 đột biến nhiễm sắc thể được định danh.

Immunoreactive trypsin trên giọt máu khô.

Test mồ hôi

3. Điều trị tắc ruột phân su

Điều trị tắc ruột phân su ở trẻ sơ sinh sẽ dựa vào tình trạng cụ thể của bệnh nhân để có phác đồ điều trị phù hợp:

• • • Điều trị bảo tồn:

Được chỉ định cho những trẻ được chẩn đoán chắc chắn bị tắc ruột phân su và chưa có biến chứng. Bác sĩ sẽ sử dụng Gastrografin vào đại tràng và quan sát qua màn hình cho đến khi dung dịch này qua ruột non chứa phân su. Sau đó, thụt rửa từ từ trong vòng 15 phút. Kiểm tra lại sau 12-24giờ. Kèm theo thụt rửa bác sĩ sẽ chỉ định truyền dịch đường tĩnh mạch. Tiếp tục bơm acetycystein qua sonde dày trong 5 ngày.

• • • Phẫu thuật

-Nghiệm pháp bơm rửa: Nếu tắc ruột phân su không biến chứng: đặt 1 cathether vào chỗ mở ruột, rửa với gastrogranphine, cho đến khi thấy nước đi xuống đến đoạn đại tràng nhỏ bên dưới.

-Mở hồi tràng ra da: Nếu sau khi bơm rửa không thấy ruột thông. Sau đó có thể đóng hồi tràng sau 6-8 tuần.

Trong một số trường hợp, siêu âm trước sinh có thể phát hiện tắc ruột phân su. Phòng khám sản phụ khoa 43 Nguyễn Khang là địa chỉ khám thai uy tín tại quận Cầu Giấy – Hà Nội. Đội ngũ y bác sĩ được đào tạo bài bản, có trình độ chuyên môn kỹ thuật cao, giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực siêu âm khảo sát dị tật. Mẹ bầu có thể đặt lịch khám TẠI ĐÂY; hoặc liên hệ Zalo: 0342.318.318 để được hướng dẫn.