Dị tật sứt môi, hở hàm ếch ảnh hưởng như thế nào đến trẻ ?
04:53 - 19/09/2020 Lượt xem: 3072
Khe hở môi vòm không những ảnh hưởng đến ngoại hình của trẻ, mà còn đến khả năng nói, giao tiếp xã hội. Hiện nay với trình độ phát triển của y khoa, đã có nhiều phương pháp phẫu thuật và điều trị giúp trẻ khắc phục được các vấn đề của dị tật này. […]
Khe hở môi vòm không những ảnh hưởng đến ngoại hình của trẻ, mà còn đến khả năng nói, giao tiếp xã hội. Hiện nay với trình độ phát triển của y khoa, đã có nhiều phương pháp phẫu thuật và điều trị giúp trẻ khắc phục được các vấn đề của dị tật này. Việc quan tâm và chăm sóc của cha mẹ cũng như xã hội sẽ giúp trẻ có cơ hội phát triển toàn vẹn hơn.
1. Dị tật sứt môi, hở hàm ếch ảnh hưởng đến trẻ như thế nào ?
Khe hở môi và khe hở vòm đều là những dị tật bẩm sinh phổ biến nhất ở vùng đầu cổ. Tuy nhiêu các khe hở đều có thể điều trị bằng một hoặc một vài phẫu thuật. Nếu không được điều trị có thể gây ra các vấn đề :
Ảnh hưởng đến thẩm mỹ
Cho dù trẻ sau khi sinh ra được phẫu thuật dị tật sứt môi hở hàm ếch thì cũng khó tránh để lại sẹo, ảnh hưởng đến thẩm mỹ của khuôn mặt. Nếu bố mẹ không có biện pháp hỗ trợ hợp lý sẽ khiến trẻ sinh ra tâm lý tự ti, khép kín, sợ giao tiếp, thậm chí là trầm cảm.
Ảnh hưởng đến khả năng bú sữa và nhai nuốt thức ăn
Trẻ bị sứt môi hở hàm ếch sẽ gặp không ít khó khăn trong quá trình bú mẹ hoặc bú sữa bình, sữa dễ bị chảy ra ngoài, khiến bé thiếu dinh dưỡng hoặc dễ bị sặc.
Ngoài ra, khi đến tuổi ăn dặm nếu không được chỉnh hình khuôn miệng, phẫu thuật dị tật sứt môi hở hàm ếch thì khả năng nhai nuốt của trẻ cũng bị hạn chế lớn.
Phát âm bị trở ngại
Trẻ bị sứt môi hở hàm ếch cũng khó phát âm chuẩn bởi vì không có được sự đóng mở hợp lý của môi, lưỡi cũng gặp trở ngại khi nói chuyện. Điều này có thể khiến trẻ khó chịu, thậm chí là sợ hãi hay tức giận, sinh ra những tâm lý tiêu cực về sau.
Trẻ dễ bị bệnh hơn
Mũi và miệng luôn liên quan với nhau. Khi chưa được phẫu thuật dị tật sứt môi hở hàm ếch thì môi, miệng của trẻ không phát triển hoàn chỉnh. Lúc này, tỷ lệ mắc bệnh của trẻ càng cao, điển hình như viêm đường hô hấp, viêm tai giữa…
Để điều trị toàn diện cho một trẻ có khe hở môi vòm, cần sự hợp tác của nhóm chuyên gia: từ bác sĩ răng hàm mặt đến các chuyên gia tâm lý, phát âm. Nếu không được điều trị đầy đủ có thể khiến trẻ gặp các vấn đề trong quá trình phát triển.
2. Điều trị dị tật sứt môi, hở hàm ếch như thế nào?
Trẻ sinh ra với khe hở môi vòm thường đi kèm các vấn đề sức khỏe phức tạp. Thực tế cho thấy việc điều trị toàn diện cho trẻ cần đến sự phối hợp của các bác sĩ cũng như chuyên gia nhiều chuyên ngành khác nhau.
Hiện tại, chưa có điều trị nào dành cho trẻ chưa sinh được chẩn đoán mắc dị tật khe hở môi-vòm. Do đó, việc điều trị phẫu thuật dị tật được thực hiện sau sinh. Sau lần thăm khám đầu tiên, bác sĩ sẽ đưa ra tiến trình điều trị và chăm sóc riêng với gia đình trẻ. Sau đây là lịch trình thời gian các điều trị và liệu pháp trong kế hoạch điều trị toàn diện cho trẻ.
Từ khi sinh cho đến 18 tháng
Từ 1-3 tháng tuổi
- Thăm khám các cơ sở y tế chuyên điều trị khe hở môi hàm ếch
- Sử dụng khí cụ NAM
- Đánh giá việc ăn uống của trẻ
Từ 3 – 6 tháng
- Phẫu thuật sửa môi ( ở VN : trẻ 6 tháng phải đủ cân nặng 6,5 kg )
- Điều trị tai: Việc điều trị tai có thể trong nhiều lần. Nếu được đặt ống tai, trẻ cần được theo dõi bởi bác sĩ Tai Mũi Họng 6 tháng/lần.
6 – 15 tháng
- Kiểm tra thính lực: Việc kiểm tra phải được thực hiện mỗi năm
- Thăm khám nha sĩ chuyên răng trẻ em: thực hiện thăm khám khi trẻ được 12 tháng và lặp lại mỗi 6 tháng / lần.
15 – 18 tháng
- Phẫu thuật vòm
- Điều trị ống tai
- Đánh giá di truyền
- Đánh giá phát âm
- Tái khám lần 2 tại trung tâm điều trị khe hở môi vòm
Từ 2-5 tuổi
- Liệu pháp điều trị phát âm
- Phẫu thuật lại môi/ vòm
- Thăm khám hàng năm tại trung tâm điều trị khe hở môi vòm.
Từ 6-12 tuổi
- Phẫu thuật liên quan đến phát âm
- Ghép xương ổ
- Thăm khám hàng năm tại trung tâm điều trị khe hở môi vòm.
Từ 8-18 tuổi
- Cho trẻ tham gia các câu lạc bộ, hội trại dành cho trẻ dị tật khe hở môi vòm
- Sàng lọc đánh giá sự phát triển của trẻ (nếu cần)
- Thăm khám hàng năm tại trung tâm điều trị khe hở môi vòm
Từ 13-18 tuổi
- Phẫu thuật chỉnh hình
- Các phẫu thuật liên quan đến phát âm
- Điều trị nha khoa và chỉnh nha
- Phẫu thuật mũi
- Thăm khám hàng năm tại trung tâm điều trị khe hở môi vòm
Từ 18 tuổi trở lên
- Phẫu thuật mũi
- Tư vấn di truyền; khi có gia đình
- Chuyển đến trung tâm điều trị cho người lớn