Giãn đài bể thận ở thai nhi có nguy hiểm không?

Giãn đài bể thận ở thai nhi là dấu hiệu bất thường hay gặp khi siêu âm chẩn đoán trước sinh. Đa số trường hợp giãn bể thận ở thai nhi không nguy hiểm, bạn chỉ cần thăm khám thai định kỳ theo lịch hẹn của bác sĩ.

1. Giãn đài bể thận ở thai nhi là gì?

Giãn bể thận là tình trạng thận bị ứ nước do tắc nghẽn đường tiểu. Tình trạng này xảy ra ở khoảng 1/500 thai nhi, ảnh hưởng đến việc thoát nước tiểu từ hệ thống tiết niệu – thận, niệu quản, bàng quang và niệu đạo. Khi hệ thống tiết niệu bị suy giảm có thể làm cho nước tiểu bị trào ngược và thận sưng lên. Thông thường, thận ứ nước là do một vật gì đó cản trở dòng chảy của nước tiểu hoặc do nước tiểu bị rò rỉ ngược qua hệ thống tiết niệu.

Bạn có thể so sánh kích thước bể thận của thai nhi để nắm rõ tình trạng sức khỏe của bé, siêu âm đường kính trước và đường kính sau bể thận thai nhi và tùy vào tuổi thai để chẩn đoán giãn bể thận.

• Giữa 15-20 tuần: ≥ 4mm.
• Giữa 20-30 tuần: ≥ 5mm.
• Trên 30 tuần : ≥ 7mm.

Với thai trên 20 tuần, đường kính trước sau bể thận ≥ 10mm được gọi là thận ứ nước, khi đó cần khảo sát có giãn các đài thận hay không.

2. Nguyên nhân gây giãn bể thận theo tuổi thai

Giãn bể thận có thể xảy ra tại bất cứ thời điểm nào của thai kỳ. Có nhiều nguyên nhân gây giãn bể thận ở thai nhi, nhưng đa số là không có nguyên nhân cụ thể. Một số nguyên nhân thường gặp như:

- Giãn thận sinh lý

Tình trạng giãn thận chỉ là thoáng qua tại thời điểm siêu âm. Đa số các trường hợp giãn thận phát hiện từ thời kỳ bào thai là thuộc trường hợp này. Tình trạng giãn sẽ không tăng thêm hoặc dần cải thiện qua thời gian, có thể đến một vài năm sau khi trẻ sinh ra.

- Giãn thận do tắc nghẽn niệu quản

Thông thường có 2 vị trí có thể tắc nghẽn trên đường tiết niệu. Vị trí thường gặp nhất là ở vị trí nối giữa bể thận và niệu quản.

- Tắc nghẽn niệu đạo

Tắc nghẽn niệu đạo lâu ngày sẽ làm bàng quang căng, không co bóp đẩy nước tiểu ra ngoài được, lâu dần ảnh hưởng đến niệu quản và bể thận của thai nhi.

- Thận - niệu quản đôi

Thông thường mỗi người chỉ có một thận, một niệu quản ở một bên cơ thể. Tuy nhiên, có khoảng 1% trong số tất cả mọi người có nhiều hơn một niệu quản xuất phát từ thận, trường hợp này gọi là thận – niệu quản đôi. Hầu hết đều không có triệu chứng gì và không ảnh hưởng gì đến sức khỏe.

Tuy nhiên, tắc nghẽn của niệu quản và thận phụ, thông thường ở phía trên thận chính có thể gặp ở 1/5.000 trẻ. Siêu âm chẩn đoán trước sinh có thể thấy hình ảnh giãn một phần thận. Niệu quản phụ này thường bị tắc ở vị trí đổ lạc chỗ vào bàng quang, gây nên hình ảnh giãn niệu quản ngoằn ngoèo và túi phình chèn vào trong lòng bàng quang.

- Thận đa nang

Thận đa nang có nguyên nhân là do sự tắc nghẽn hoàn toàn của niệu quản từ thời kỳ bào thai, thận đa nang không thể bài tiết nước tiểu và không phát triển bình thường. Thông thường chỉ gặp ở một bên thận, và thận bên kia thường phát triển mạnh để bù trừ nên chức năng thận tổng thể vẫn hoàn toàn bình thường.

- Trào ngược bàng quang - niệu quản

Tình trạng này gặp ở 5 - 25% số trường hợp phát hiện giãn thận trước sinh, trào ngược bàng quang niệu quản là tình trạng nước tiểu có thể đi từ bàng quang lên niệu quản do mất cơ chế chống trào ngược của vị trí đổ của niệu quản vào bàng quang.

Sự trào ngược kéo dài có thể làm giãn niệu quản, bể thận và làm cho trẻ có nguy cơ cao bị nhiễm khuẩn đường tiết niệu, cần phải dùng kháng sinh dự phòng trong vòng một năm đầu đời.

3. Giãn đài bể thận có nguy hiểm đối với trẻ không?

Tình trạng giãn bể thận không quá nguy hiểm nếu thai nhi bị ở mức độ nhẹ và trung bình. Trường hợp bể thận của thai nhi bị giãn ở mức độ nặng cần phải nhờ đến sự can thiệp của bác sĩ và tiến hành điều trị sớm.

- Đối với thai nhi

Thông thường, nước tiểu của thai nhi trở thành một phần của nước ối bao quanh thai nhi trong bụng mẹ. Nếu thai nhi bị giãn bể thận nặng, nước tiểu có thể đọng lại quá nhiều trong đường tiết niệu, dẫn đến lượng nước ối ít.

- Đối với trẻ sơ sinh

Tình trạng giãn bể thận ở trẻ nhỏ cần được điều trị sớm. Tình trạng giãn bể thận nặng ở bé có thể dẫn đến các biến chứng như: nhiễm trùng đường tiết niệu, sỏi thận và bệnh thận mạn tính.

4. Mẹ bầu cần làm gì khi thai bị giãn thận

• Theo dõi trong thời kỳ bào thai

Trong đa số các trường hợp, chỉ cần theo dõi bằng siêu âm trong suốt thời kỳ mang thai. Quá trình mang thai sẽ không bị ảnh hưởng gì bởi tình trạng này, cũng như thời gian dự kiến sinh, phương pháp sinh (đẻ thường hay đẻ mổ). Tuy nhiên, các bà mẹ cần ghi nhớ tình trạng của con để thông báo cho bác sĩ siêu âm chẩn đoán trước sinh mỗi khi đi kiểm tra. Và tốt nhất, nên sinh ở các cơ sở y tế lớn, có điều kiện chẩn đoán và hội chẩn với các bác sĩ ngoại nhi ngay từ khi bé mới sinh ra đời.

• Theo dõi sau sinh

Sau khi bé được sinh ra, tại các bệnh viện sản lớn, luôn luôn có các bác sĩ chuyên khoa sơ sinh sẽ thăm khám cho bé, mục đích là để phát hiện sớm các dị tật bẩm sinh nếu có (ẩn tinh hoàn, lỗ đái thấp, thoát vị bẹn,...).

Bé cần được siêu âm kiểm tra dị tật bẩm sinh hệ tiết niệu trong vòng một tuần đầu sau sinh, tốt nhất là vào ngày thứ 3 để đánh giá mức độ giãn thận và tắc nghẽn đường tiết niệu. Không nên tiến hành siêu âm quá sớm, bởi vì trẻ sơ sinh trong những ngày đầu sẽ diễn ra sự mất nước sinh lý, bể thận có thể tự nhỏ đi vì thế nên không phản ánh đúng tình trạng bệnh lý nếu có. Dựa trên kết quả siêu âm, bác sĩ chuyên khoa ngoại nhi sẽ đánh giá và đưa ra phương pháp điều trị thích hợp.

Điều quan trọng nhất là các mẹ bầu cần giữ một tinh thần lạc quan và khám thai theo lịch hẹn của bác sĩ.

Phòng khám sản phụ khoa 43 Nguyễn Khang – Cầu Giấy hay còn được gọi là phòng khám bác sĩ Vĩ với tiền thân là phòng khám 89B dốc phụ sản Hà Nội và phòng khám 36 Trung Hòa là địa chỉ khám lớn và uy tín nhất Hà Nội. Với bề dày hoạt động trên 15 năm cùng đội ngũ y bác sĩ giỏi; giàu kinh nghiệm đến từ các viện sản lớn như bệnh viện Phụ sản Trung Ương; bệnh viện Phụ sản Hà Nội… sẽ theo dõi và khảo sát thai kỳ; để các thai phụ có thể yên tâm chào đón những thiên thần khỏe mạnh. Để đặt lịch khám quý khách vui lòng truy cập TẠI ĐÂY; hoặc liên hệ zalo: 0342.318.318 để được hướng dẫn.