Hội chứng vàng da do tăng bilirubin trực tiếp

Vàng da ở trẻ sơ sinh là một hiện tượng thường gặp nhưng trong một số trường hợp nếu không được điều trị kịp thời sẽ dẫn đến những biến chứng nguy hiểm. 

1. Đặc điểm của vàng da do tăng Bilirubin trực tiếp

• • Xuất hiện muộn, ngày càng tăng
  • Vàng da xám có vàng mắt và niêm mạc, gan to
  • Thay đổi màu phân ( vàng thẫm hoặc trắng ) và màu nước tiểu( vàng thẫm). Nếu đến muộn và không được điều trị có thể thấy ngứa da, xuất huyết.
  • Có triệu chứng nhiễm trùng: Sốt không thường xuyên nhưng dai dẳng.

2. Nguyên nhân gây vàng da do tăng Bilrubin trực tiếp

Bilirubin trực tiếp được sản xuất từ gan nếu bị ứ lại trong máu thì những nguyên nhân xảy ra là từ gan và mật. Hay gặp là:

2.1  Tại đường mật

Teo đường mật bẩm sinh, có thể teo đường mật trong gan, ngoài gan hoặc teo toàn bộ. Teo đường mật ngoài gan đơn thuần ít gặp hơn. Dị dạng ống mật chủ hoặc túi mật.

– Triệu chứng lâm sàng

Da vàng sạm xuất hiện muộn có thể từ 7-10 ngày sau khi đẻ, vàng niêm mạc, ngày càng tăng.

Nước tiểu vàng thẫm có thể thấy nước bọt, nước mắt cũng vàng.

Phân bạc màu hoặc màu trắng ngay từ sau khi đẻ; hoặc sau thời gian có phân su màu xanh đen nhạt. Thỉnh thoảng phân có thể màu vàng hơn một chút do bị nhuộm mật. Stercobilin vẫn âm tính.

Thời gian đầu thể trạng chung vẫn phát triển tốt sau mới thấy hơi thở nồng, ngứa da hoặc xuất huyết dưới da; xuất huyết các phủ tạng như não, đường tiêu hóa… Biểu hiện thiếu vitamin A,D… gan to ra dần vì ứ mật, có thể thất lách to.

– Xét nghiệm

• • Bilirubin toàn phần tăng, chủ yếu là trực tiếp
  • Các phản ứng viêm bình thường
  • Stercobilinogen và urobilinogen (-)
  • Chức năng gan lúc đầu bình thường sau bị sau giảm
  • Chụp đường mật và siêu âm gan mật để chẩn đoán chính xác.

2.1  Về bệnh gan

– Viêm gan đặc hiệu như viêm gan virut, giang mai, toxoplasma, herpes… Biểu hiện là vàng da tăng Bilirubin trực tiếp, gan lách to và có dấu hiệu nhiễm khuẩn.

– Viêm gan tạp khuẩn: Xuất hiện sau các nhiễm khuẩn toàn thân như nhiễm khuẩn huyết, nhiễm khuẩn da, rốn… Do các cầu khuẩn, trực khuẩn, Coli thường có vàng da, gan to sau một thời gian nhiễm khuẩn nặng.

3. Trước một trẻ sơ sinh có vàng da nên làm gì?

– Phân biệt vàng da của tăng Bilirubin trưc tiếp hay gián tiếp trên lâm sàng và xét nghiệm.

– Nếu vàng da do tăng Bilirubin gián tiếp thì phải theo dõi sát hàng ngày. Nếu tăng nhanh nên nghĩ tới bệnh lí, điều trị sớm bằng:

+ Ánh sáng liệu pháp là chủ yếu

+ Thay máu chỉ định khi cần thiết nếu điều trị ánh sáng ít kết quả.

– Nếu vàng da tăng Bil trực tiếp thì nên nghĩ đến bệnh về gan và đường mật.

+Vàng da sạm, phân trắng, gan to, dị dạng đường mật.

+Gan to, phân nước tiểu vàng thẫm, có nhiễm khuẩn bằng viêm gan. Điều trị đặc hiệu.

Để được tư vấn chi tiết về bệnh vàng da ở trẻ sơ sinh cũng như các phương pháp điều trị, quý khách vui lòng liên hệ với phòng khám sản phụ khoa 43 Nguyễn Khang qua Zalo: 0342.318.318 hoặc đặt lịch khám bác sĩ qua Website: DK.SAN43NGUYENKHANG.VN để được giải đáp.