Hướng dẫn cụ thể thai giáo 3 tháng đầu

Ba tháng đầu thai kỳ là giai đoạn vô cùng quan trọng đối với sự hình thành và phát triển ban đầu của thai nhi. Trong thời gian này, thai giáo là cách giúp bé cảm nhận được sự yêu thương và kích thích các giác quan của bé từ khi còn trong bụng mẹ. Hãy cùng phòng khám tìm hiểu cụ thể thai giáo 3 tháng đầu gồm những hoạt động gì các mẹ nhé!

1. Thai giáo dinh dưỡng 3 tháng đầu 

1.1. Axit folic (Vitamin B9) – Ngừa dị tật ống thần kinh

Thực phẩm giàu folic:

• Rau xanh đậm: rau bina, cải bó xôi, súp lơ xanh
• Trái cây: cam, bơ
• Ngũ cốc nguyên cám, đậu nành, trứng

Lưu ý: Nên bổ sung axit folic ngay từ trước khi mang thai hoặc càng sớm càng tốt khi biết có thai.

1.2. Sắt – Tạo máu cho mẹ và bé

Thực phẩm giàu sắt:

• Thịt đỏ (bò, heo nạc), gan
• Lòng đỏ trứng, đậu lăng, rau dền, rau ngót

Mẹo hấp thu tốt hơn: Ăn kèm thực phẩm giàu vitamin C như cam, ổi, chanh, cà chua để tăng hấp thu sắt.

1.3. Canxi – Hình thành xương, răng cho bé

Thực phẩm giàu canxi:

• Sữa, phô mai, sữa chua
• Cá nhỏ ăn cả xương (cá cơm, cá mòi)
• Đậu hũ, mè (vừng), rau dền, cải xoăn

1.4. DHA & Omega-3 – Phát triển trí não và thị giác

Nguồn cung cấp:

• Cá béo: cá hồi, cá thu, cá mòi (1–2 lần/tuần)
• Hạt chia, hạt lanh, óc chó
• Dầu cá (theo chỉ định bác sĩ)

1.5. Protein – Xây dựng tế bào cho thai nhi

Nguồn protein tốt:

• Thịt nạc, cá, trứng
• Sữa, đậu phụ, các loại hạt

1.6. Vitamin và khoáng chất khác

• Vitamin D: giúp hấp thu canxi tốt hơn (tắm nắng nhẹ mỗi sáng, hoặc bổ sung nếu cần).
• Vitamin B6: giảm ốm nghén, có trong chuối, ngũ cốc nguyên hạt, khoai lang.
• Kẽm: hỗ trợ phát triển tế bào, có trong thịt, hải sản, hạt bí, đậu nành.

1.7. Những điều nên tránh

• Đồ sống/tái: sushi, thịt tái, trứng sống → dễ nhiễm khuẩn.
• Phô mai mềm chưa tiệt trùng, sữa chưa tiệt trùng.
• Cà phê, trà đặc: chỉ nên dùng rất hạn chế (dưới 200mg caffeine/ngày).
• Đồ uống có cồn, rượu, bia: tuyệt đối không nên dùng.
• Đường, thực phẩm chế biến sẵn: dễ gây tăng cân nhanh và tiểu đường thai kỳ.

2. Thai giáo ngôn ngữ 3 tháng đầu – Làm sao để bé “nghe” mẹ từ trong bụng?

Trong 3 tháng đầu, bé chưa nghe rõ được âm thanh bên ngoài vì hệ thống tai đang dần hình thành. Tuy nhiên, bộ não đã bắt đầu ghi nhận nhịp điệu và cảm xúc từ giọng nói mẹ – nên việc mẹ nói chuyện, đọc truyện, hát cho bé nghe từ sớm là hoàn toàn có giá trị.

Các hoạt động cụ thể cho thai giáo ngôn ngữ 3 tháng đầu:

2.1. Nói chuyện với bé mỗi ngày

• Dành vài phút mỗi ngày (sáng thức dậy, trước khi ngủ) để thì thầm, trò chuyện với bé:
• Ví dụ: “Chào con yêu, hôm nay mẹ cảm thấy rất vui vì được đồng hành cùng con”, hay “Hôm nay trời nắng đẹp, mẹ con mình cùng đi bộ nhẹ nhàng nhé.”
• Dùng giọng ấm áp, chậm rãi, truyền cảm để bé cảm nhận được tình yêu thương.

2.2. Gọi tên thân mật cho bé

• Đặt biệt danh dễ thương cho con: “Bắp”, “Đậu”, “Kem”, “Bé yêu”… rồi gọi tên bé thường xuyên trong lúc nói chuyện.
• Việc lặp lại tên giúp bé dần ghi nhận âm thanh quen thuộc từ mẹ.

2.3. Đọc truyện – Đọc thơ nhẹ nhàng

• Chọn truyện ngắn, thơ vần điệu dễ thương, lời đẹp, nội dung tích cực như:
• Truyện cổ tích nhẹ nhàng
• Thơ thiếu nhi vui tươi
• Đọc mỗi ngày 5–10 phút, giọng truyền cảm, có nhấn nhá ngữ điệu để tạo giai điệu ngôn ngữ cho bé.
• Gợi ý truyện/thơ: “Gà con lon ton”, “Mèo đi học”, “Cây táo yêu thương”...

2.4. Hát ru, ngân nga giai điệu yêu thích

• Mẹ có thể hát những bài hát nhẹ nhàng, ru con hoặc giai điệu mẹ yêu thích (miễn là dễ chịu).
• Không cần hát hay, quan trọng là giọng thật của mẹ – bé sẽ quen dần với âm thanh này như một “vùng an toàn”.

2.5. Ba hoặc người thân cùng tham gia

• Không chỉ mẹ, ba bé hoặc ông bà cũng có thể trò chuyện, đọc sách cho bé – giúp bé ghi nhận được nhiều âm sắc giọng khác nhau từ sớm.

3. Thai giáo cảm xúc trong 3 tháng đầu

3.1. Hiểu và chấp nhận cảm xúc của bản thân

• 3 tháng đầu là giai đoạn mẹ dễ bị ốm nghén, mệt mỏi, thay đổi nội tiết tố, dẫn đến tâm trạng lên xuống thất thường.
•  Đừng cố gồng hay kìm nén. Hãy cho phép mình cảm nhận cảm xúc một cách nhẹ nhàng.
• Ví dụ: “Hôm nay mẹ hơi mệt một chút, nhưng mẹ biết con đang lớn lên từng ngày, và điều đó làm mẹ rất hạnh phúc.”

3.2. Trò chuyện với con bằng cảm xúc thật

• Không cần lúc nào cũng vui vẻ gượng ép. Hãy tâm sự với con như một người bạn nhỏ:
• “Mẹ hơi buồn vì công việc hôm nay áp lực, nhưng chỉ cần nghĩ đến con, mẹ lại thấy ấm lòng hơn rồi.”
• Điều này giúp mẹ giải tỏa tâm lý, bé thì cảm nhận được sự yêu thương, kết nối.

3.3. Viết nhật ký cho con

• Ghi lại những điều nhỏ bé mỗi ngày: cảm xúc, những thay đổi trong cơ thể, khoảnh khắc đặc biệt…
• Đây không chỉ là cách thai giáo cảm xúc, mà còn là một món quà cực kỳ ý nghĩa cho con sau này

3.4. Tạo thói quen “đánh thức hạnh phúc” mỗi ngày

• Mỗi sáng thức dậy, đặt tay lên bụng và nói: “Chào con yêu, hôm nay mẹ rất biết ơn vì được có con.”
• Có thể kết hợp thiền nhẹ, hít thở sâu trong 5–10 phút, vừa giúp thư giãn, vừa giúp bé cảm thấy an toàn.

3.5. Giữ khoảng cách với những nguồn năng lượng tiêu cực

• Tránh đọc tin tức tiêu cực, căng thẳng.
• Hạn chế tiếp xúc với người hay than vãn, cằn nhằn, tiêu cực (nếu được ????).
• Thay vào đó, mẹ có thể:
• Xem video dễ thương, nhẹ nhàng
• Nghe nhạc thư giãn, thiên nhiên
• Làm những điều khiến mẹ vui: trồng cây, nấu ăn, tô màu…

3.6. Người thân đồng hành

• Có sự hỗ trợ tinh thần từ ba bé hoặc người thân là rất quan trọng.
• Cùng nhau trò chuyện về em bé, lên kế hoạch nhỏ cho tương lai, cùng đi dạo nhẹ nhàng – những điều này giúp mẹ cảm thấy được yêu thương và an toàn hơn.

4. Thai giáo qua hình ảnh 3 tháng đầu – Mẹ làm gì để bé cảm thụ được?

4.1. Xem tranh, ảnh đẹp – Truyền cảm xúc tích cực

• Chọn xem những hình ảnh dễ chịu, nhẹ nhàng, màu sắc hài hòa như:
• Cảnh thiên nhiên: cây cỏ, bầu trời, biển, hoa lá
• Tranh nghệ thuật nhẹ nhàng: tranh màu nước, tranh thiếu nhi
• Hình ảnh em bé, mẹ con, gia đình hạnh phúc
• Tránh xa các hình ảnh:
• Bạo lực, tối tăm, tiêu cực, phim kinh dị
• Hình ảnh gây căng thẳng, lo lắng (tin tức xấu, mạng xã hội quá nhiều drama)

4.2. Tưởng tượng hình ảnh đẹp trong đầu – Gửi “tín hiệu đẹp” đến bé

• Trong lúc thiền, hít thở sâu, mẹ có thể tưởng tượng:
• Một cánh đồng hoa
• Mẹ bồng bé trong vòng tay, bé mỉm cười
• Một ngôi nhà nhỏ ấm áp, nơi mẹ con cùng chơi đùa
• Những hình dung tích cực này giúp tạo sóng não thư giãn và “thai giáo bằng cảm xúc hình ảnh” cực kỳ hiệu quả!

4.3. Xem hoặc tạo album ảnh gia đình, ảnh tuổi thơ

• Mẹ có thể nhìn lại ảnh cũ của mình, của ba bé, ảnh gia đình đoàn tụ – để khơi dậy cảm xúc yêu thương, gắn bó.
• Cảm xúc tích cực từ những tấm ảnh này sẽ được “truyền” sang bé thông qua hormone oxytocin – hormone của tình yêu thương.

4.4. Tô màu, vẽ tranh – Vừa thư giãn, vừa thai giáo

• Mẹ có thể dùng sách tô màu dành cho người lớn (mandala, thiên nhiên, hoa lá…), hoặc đơn giản là vẽ nguệch ngoạc theo cảm hứng.
• Tác dụng:
• Giảm căng thẳng
• Tăng cảm xúc tích cực
• Kích thích sáng tạo → có lợi cho cả mẹ lẫn bé ????

4.5. Trang trí không gian sống bằng hình ảnh nhẹ nhàng

• Treo tranh thiên nhiên, hoa, hình em bé dễ thương trong phòng ngủ, phòng làm việc.
• Không gian xung quanh đẹp và dễ chịu giúp mẹ cảm thấy thư giãn, từ đó bé cũng “cảm” được năng lượng bình yên đó.

5. Thai giáo vận động 3 tháng đầu

Nếu mẹ có thai kỳ bình thường, không ra máu, không đau bụng dưới nhiều, không có nguy cơ sảy thai → vận động nhẹ là hoàn toàn an toàn và rất nên làm. Ngược lại, nếu mẹ được bác sĩ chỉ định hạn chế vận động thì nên nghỉ ngơi nhiều hơn, và có thể thay bằng các hoạt động thư giãn như thở sâu, thiền, nghe nhạc, tưởng tượng…

Những hoạt động vận động phù hợp trong 3 tháng đầu:

5.1. Đi bộ nhẹ nhàng (15–30 phút mỗi ngày)

• Giúp lưu thông máu, giảm stress, cải thiện tiêu hóa và giấc ngủ.
• Tốt nhất nên đi bộ vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát, tránh nắng gắt.
• Vừa đi vừa trò chuyện nhẹ nhàng với bé – đây là cách kết hợp thai giáo cảm xúc, ngôn ngữ và vận động luôn đó!

5.2. Tập yoga bầu (dành cho mẹ khỏe & có hướng dẫn)

• Chọn các bài tập:
• Thở đúng cách
• Kéo giãn nhẹ vùng hông, lưng
• Cân bằng cơ thể và tinh thần
• Tập yoga bầu giúp:
• Tăng tuần hoàn máu đến thai nhi
• Giảm đau lưng, mỏi người
• Tăng kết nối mẹ – bé qua cảm giác chuyển động

5.3. Vươn vai – giãn cơ nhẹ tại nhà

• Mỗi sáng, mẹ có thể:
• Đứng vươn vai, nghiêng nhẹ sang hai bên
• Xoay cổ tay, cổ chân, gập người nhẹ
• Mỗi lần khoảng 5–10 phút, giúp mẹ dễ chịu, hít thở sâu hơn, bé cũng được “massage” nhẹ nhờ chuyển động của mẹ.

5.4. Massage bụng nhẹ nhàng

• Đặt tay lên bụng, xoa tròn nhẹ theo chiều kim đồng hồ, kết hợp trò chuyện với bé.
• Dành thời gian này như một “nghi lễ” hàng ngày – giúp bé cảm nhận được tình yêu qua xúc giác.

5.5. Thở sâu – thư giãn – thiền

• Đây cũng được coi là một dạng vận động tinh thần.
• Hít sâu – thở chậm đều trong 3–5 phút mỗi ngày:
• Giúp giảm lo âu
• Cân bằng hormone mẹ
• Tạo nhịp điệu đều đặn mà bé có thể “cảm nhận” được

Thai giáo 3 tháng đầu không nên ép buộc. Điều quan trọng là mẹ đủ yêu thương, ý thức kết nối với bé và duy trì tâm trạng tích cực. Mỗi ngày trôi qua là một bước gần hơn đến hành trình gặp gỡ bé yêu – và mỗi hành động dễ thương hôm nay sẽ trở thành ký ức ngợt ngào gắn kết gia đình mai sau. Mẹ đừng quên bên cạnh thai giáo, việc khám thai định kỳ sẽ giúp mẹ an tâm và có những điều chỉnh phù hợp để thai kỳ của mình luôn được khỏe mạnh!

Phòng khám sản phụ khoa 43 Nguyễn Khang là một trong những phòng khám chuyên khoa lớn và uy tín nhất Hà Nội. Với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm đến từ các viện sản lớn. Cùng hệ thống máy siêu âm, xét nghiệm hàng đầu thế giới đảm bảo kết quả chính xác cho các mẹ bầu.

Để đặt lịch siêu âm và theo dõi thai kỳ tại Phòng khám 43 Nguyễn Khang mẹ bầu có thể truy cập TẠI ĐÂY hoặc liên hệ zalo: 0342318318 để được hướng dẫn.