Khi nào mẹ bầu cần tiêm phòng uốn ván

Bệnh uốn ván là một nhiễm khuẩn nguy hiểm, có tỷ lệ tử vong cao: lên tới 25-90%; đặc biệt là uốn ván rốn ở trẻ sơ sinh, tử vong trên 95% (theo số liệu của Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương). Việc tiêm phòng uốn ván là cách tốt nhất để phòng ngừa. Vậy lịch tiêm vắc-xin phòng uốn ván cho bà bầu mang thai lần đầu, lần 2 trở lên như thế nào? Chúng ta cùng tìm hiểu bài viết dưới đây nhé!

1. Vì sao mẹ bầu cần tiêm phòng uốn ván?

Bệnh uốn ván là một nhiễm khuẩn nguy hiểm. có tỷ lệ tử vong cao, đặc trưng bởi tăng trương lực cơ và các cơn co cứng, gây ra bởi một độc tố protein mạnh là tetanospasmin do Clostridium tetani tiết ra. Các vi khuẩn uốn ván có thể dễ dàng đi vào cơ thể qua các vết thương hở tấn công vào hệ thần kinh và dẫn đến tử vong nếu không được điều trị kịp thời.

Ở phụ nữ mang thai, vi khuẩn uốn ván dễ dàng xâm nhập trong quá trình sinh nở theo đường sinh dục và gây uốn ván tử cung. Nguy cơ mắc bệnh uốn ván khi mang thai được xem là một trong những vấn đề đáng lo ngại hiện nay bởi sự lây truyền từ mẹ sang con có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho thai nhi. Nhiễm trùng sơ sinh thường xảy ra thông qua các dụng cụ cắt rốn chưa tiệt trùng và gốc dây rốn khó lành.

Trẻ sơ sinh dễ mắc uốn ván nếu trong quá trình mang thai mẹ bầu chưa được chủng ngừa căn bệnh này nên trẻ không nhận được khả năng miễn dịch truyền từ mẹ.

Việc tiêm vắc-xin phòng uốn ván cho bà bầu giúp tạo kháng thể cho mẹ để tránh việc lây nhiễm khi chuyển dạ, đồng thời có thể truyền kháng thể từ mẹ sang cơ thể của bé, để hạn chế tối đa việc bị nhiễm uốn ván khi cắt dây rốn.

Chính vì vậy, tiêm vắc-xin phòng uốn ván cho bà bầu là việc làm cực kỳ quan trọng. Vắc-xin sẽ giúp bảo vệ thai kỳ của chị em tránh được tác nhân gây hại bên ngoài, nhất là khi chuyển dạ có thể ngăn chặn trực khuẩn uốn ván tấn công cả mẹ và con.

2. Lịch tiêm phòng cho thai phụ mang thai

CDC khuyến cáo, với phụ nữ đang trong thai kỳ có thể tiêm vắc xin phòng bệnh uốn ván trong giai đoạn 3 tháng giữa và 3 tháng cuối thai kỳ, mũi tiêm cuối nên tiêm trước khi sinh 1 tháng để tối đa hóa việc truyền và bảo vệ kháng thể thụ động khi sinh cho em bé mà không phải lo ngại vấn đề an toàn khi tiêm vắc xin trong thai kỳ vì vắc xin đã được kiểm tra độ tinh khiết, hiệu lực và an toàn khi sử dụng kể cả cho phụ nữ đang mang thai.

Tổng số lần tiêm phòng uốn ván cho phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ (15-35 tuổi) là 5 mũi, trong đó tiêm phòng uốn ván cho bà bầu lần đầu mang thai là 2 mũi cơ bản. Lưu ý mũi tiêm vắc xin uốn ván thai kỳ trong lịch tiêm cần tiêm trước ngày dự sinh ít nhất 1 tháng. Cụ thể, lịch tiêm phòng uốn ván cho bà bầu vào các khoảng thời gian sau:

• Đối với mẹ mang thai lần đầu

Với những chị em mới lần đầu mang thai, trước đó chưa tiêm vắc-xin phòng uốn ván hay vắc-xin phòng bạch hầu – ho gà – uốn ván hoặc không rõ tiền sử tiêm vắc-xin hoặc chưa tiêm đủ 3 mũi vắc-xin có chứa thành phần uốn ván liều cơ bản sẽ được tiêm 2 mũi:

Mũi 1: Được tiêm khi thai kỳ được khoảng 20 tuần trở lên, không nên tiêm quá sớm vì những tuần đầu thai nhi chưa ổn định

Mũi 2: Được tiêm sau mũi tiêm đầu 1 tháng ( tối thiểu 28 ngày) và phải tiêm trước khi sinh ít nhất 1 tháng.

• Đối với mẹ mang thai lần 2 trở lên

Với những chị em trước khi mang thai đã tiêm phòng đủ 5 mũi vắc-xin phòng uốn ván, mũi cuối cùng cách không quá 10 năm thì không cần phải tiêm vắc-xin phòng uốn ván. Nhưng nếu thời gian tiêm quá 10 năm thì cần phải tiêm nhắc lại 2 mũi.

Còn với những người ở thai kỳ trước đã tiêm 2 mũi, đến thai kỳ sau cách không quá 10 năm thì chỉ cần tiêm 1 mũi vắc-xin phòng uốn ván từ tuần 20 trở đi. Việc tiêm phòng vắc-xin cho bà bầu thêm 1 mũi nhắc lại này cũng rất quan trọng, các mẹ bầu mang thai lần 2, lần 3 cần chú ý.

3. Lưu ý sau khi tiêm uốn ván cho bà bầu

• Tiêm vắc xin uốn ván cho bà bầu, có thể gây buốt, phồng ở nơi tiêm hoặc sốt nhẹ sau khi về nhà. Theo các chuyên gia y tế, đây chỉ là một phản ứng hết sức bình thường khi vắc xin vào cơ thể, các mẹ bầu không nên quá lo lắng. Tình trạng này sẽ tự động khỏi sau một thời gian (3-4 ngày), không ảnh hưởng gì đến sức khỏe bản thân và thai nhi.
• 3 tháng đầu thai kỳ phụ nữ thường mệt mỏi và hay bị ốm nghén, vì vậy việc tiêm phòng uốn ván thường thực hiện vào 3 tháng giữa thai kỳ. Và mũi 2 phải bảo đảm được tiêm trước khi sinh ít nhất một tháng.
• Trong một số trường hợp, các mẹ bầu cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi tiêm phòng vắc xin uốn ván như: bản thân bị các bệnh khớp, thận, cúm, mang đa thai hoặc có nguy cơ sinh non…