Khoèo bàn chân – Dị tật bẩm sinh thường gặp

Bàn chân khoèo là một trong những khiếm khuyết bẩm sinh thường gặp nhất ở trẻ nhỏ. Biến dạng tại bàn chân này gây ảnh hưởng nhiều đến chức năng vận động cũng như dáng đi sau này của trẻ.

1. Khoèo bàn chân là gì ?

Bàn chân khoèo bẩm sinh là biến dạng của một hoặc cả hai bàn chân có mặt ngay từ khi sinh ra.

Biến dạng hình thành vào 3 tháng giữa thai kỳ.

Bàn chân khoèo ít khi được phát hiện bằng siêu âm trước tuần lễ thứ 16 của thai kỳ.

Mức độ nặng của bệnh tăng dần theo tuổi.

Tỉ lệ gặp 0.5 – 2‰ xảy ra ở trẻ nam (70%) nhiều hơn so với trẻ nữ. Thông thường bàn chân khoèo bẩm sinh không đi kèm với các tật khác. Nhưng khi đi kèm cùng:

• • • • Bàn tay khoèo
      • Cứng khớp gối hoặc khuỷu tay Thì đây có thể là biến chứng của tật nứt đốt sống bẩm sinh.

2. Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ

Cho đến nay nguyên nhân gây ra bàn chân khoèo vẫn chưa được biết rõ.

Tuy nhiên, có một số giả thuyết và nhiều yếu tố liên quan được đưa ra để giải thích cho dị tật này:

Các yếu tố về gene hay di truyền ở trẻ

Theo đó, nguyên nhân dẫn tới khoèo chân bẩm sinh có thể là do:

• • • Khiếm khuyết phát triển phần sụn của xương sên (là một xương nhỏ ở vùng cổ chân, kết nối phần đầu dưới cẳng chân với bàn chân) dẫn đến biến dạng gấp, khép và nghiêng vào trong của bàn chân.
    • Những rối loạn trong phát triển bào thai làm cho xương mác (là xương cấu tạo nên cẳng chân, gắn vào khớp mắt cá chân và khớp gối) phát triển chậm.
    • Yếu tố thần kinh gene bị rối loạn phát triển.
    • Đột biến gen gây biến dạng của vùng bám tận của gân vào xương.

Các yếu tố trong thời kỳ người mẹ mang thai có thể gây nên dị tật thai nhi:

• • • Do ảnh hưởng của khói thuốc lá, khói bụi công nghiệp.
    • Do người mẹ bị nhiễm khuẩn, nhiễm trùng hoặc nhiễm virus trong quá trình thai nghén.
    • Do sự co kéo của màng ối.
    • Do vị trí sắp xếp của thai nhi trong bụng mẹ.
    • Thiểu dưỡng hoặc ít nước ối làm cho cơ tử cung hoặc dây rốn chèn ép lên bàn chân của thai nhi.

3. Chẩn đoán

• • • Siêu âm cũng giúp phát hiện sớm dị tật khoèo bàn chân trong thai kỳ. Hiếm khi phát hiện trước tuần lễ thứ 16 của thai kỳ.
    • Đôi khi cũng cần đến X quang xương bàn chân.

4. Điều trị bệnh Khoèo chân bẩm sinh

Với sự phát triển của công nghệ hiện đại hỗ trợ trong việc chẩn đoán trước sinh, bệnh lý này có thể được phát hiện ở tuần mang thai thứ 18 trở đi. Tuy vậy, việc can thiệp nhằm điều trị trong giai đoạn trước sinh hiện nay còn chưa thực hiện được. Do đó, việc phát hiện sớm và chữa khoèo chân bẩm sinh ngay sau khi sinh là vô cùng quan trọng. Về cơ bản, có hai phương pháp chính được sử dụng để điều trị tật chân khoèo bẩm sinh:

Điều trị bảo tồn bằng nắn, băng bột:

Tiêu chuẩn vàng của kết quả điều trị là đạt được sự hoàn hảo về chức năng giúp trẻ đứng lên, đi lại hoặc vận động chạy nhảy trên nền đất cứng mà không bị đau. Các phương pháp chính được sử dụng là:

• • • Phương pháp Ponseti: Đây là phương pháp phổ biến nhất, thường được bắt đầu áp dụng trong khoảng thời gian một đến hai tuần sau sinh, khi trẻ đã ổn định. Nguyên tắc của phương pháp này là xoa bóp, nắn chỉnh bằng tay nhẹ nhàng nhằm sửa đổi dần dần các biến dạng xấu, sau đó bất động bằng bột, có thể thay đổi bột nhiều lần sau mỗi lần nắn chỉnh sửa.
    • Phương pháp French functional method: Phương pháp này cần có sự phối hợp chặt chẽ với gia đình. Trẻ bị khoèo chân sẽ được đeo nẹp chỉnh hình 20-23 giờ/ngày.

Điều trị bằng phẫu thuật

Phương pháp này chỉ được sử dụng khi bàn chân khoèo bị dị tật nặng, điều trị nắn chỉnh và băng bột thất bại hoặc biến dạng bàn chân đáp ứng kém, chậm.

Phòng khám sản phụ khoa 43 Nguyễn Khang là một trong những phòng khám sản phụ khoa lớn và uy tín tại quận Cầu Giấy  – Hà Nội. Với hệ thống tòa nhà 7 tầng khang trang; hệ thống máy siêu âm – xét nghiệm hiện đại; cùng đội ngũ y bác sĩ giỏi chuyên môn giàu kinh nghiệm giúp phát hiện sớm các trường hợp dị tật đưa ra định hướng cho mẹ bầu an tâm.

Để đặt lịch khám vui lòng truy cập: dksan43nguyenkhang.vn

Hoặc liên hệ qua zalo: 0342.318.318, fanpage để được hỗ trợ.