Nguyên nhân nào gây dị tật bẩm sinh ống thần kinh ở trẻ

Dị tật bẩm sinh ống thần kinh là những khiếm khuyết xảy ra ở não và cột sống của thai nhi. Đây là một dị tật bẩm sinh phổ biến và có thể gây ra nhiều di chứng nặng nề ở trẻ. Theo số liệu thống kê, cứ 1000 trẻ sẽ có một trẻ gặp nguy cơ bị dị tật ống thần kinh. Tỷ lệ trẻ bị dị tật ống thần kinh xảy ra cao ở những nước có thu nhập thấp, trong đó có Việt Nam. Chính vì thế, việc tìm hiểu rõ về tình trạng này chính là cách bảo vệ con yêu tốt nhất.

1. Dị tật bẩm sinh ống thần kinh là gì?

Ống thần kinh là một cấu trúc tồn tại trong thời kỳ phôi thai và sẽ phát triển thành hệ thần kinh hoàn thiện sau này gồm: bộ não, hộp sọ và cột sống.

Cấu trúc này phát triển từ rất sớm, vào tuần thứ 3 của thai kỳ. Ban đầu chỉ là một dải mô nhỏ, gấp vào phía trong để tạo thành hình dạng một cái ống và bắt đầu kép dần; cho đến ngày thứ 28 của thai kỳ ống thần kinh sẽ khép hoàn toàn. Tuy nhiên, nếu hiện tượng này không xảy ra đúng và ống thần kinh không đóng lại hoàn toàn thì sẽ dẫn đến khiếm khuyết ở não và cột sống.

Hai dạng phổ biến nhất của dị tật bẩm sinh ống thần kinh thai nhi là:

• • • Tật vô sọ: 

Tật vô sọ là loại khiếm khuyết ống thần kinh rất nghiêm trọng. Ở tình trạng này, não hầu như không phát triển. Trẻ bị tật vô sọ đều chết lưu trong tử cung hoặc chết ngay sau khi sinh.

• • • Tật cột sống chẻ đôi: 

Ống thần kinh (phần tạo thành tủy sống và cột sống) nếu không đóng lại hoàn chỉnh sẽ gây tổn thương cho sự phát triển của tủy sống bên trong. Trẻ bị cột sống chẻ đôi thường bị liệt các dây thần kinh phía dưới vùng tủy sống bị tổn thương dẫn đến việc vận động khó khăn, thậm chí không thể vận động được. Trẻ cũng có thể bị các vấn đề liên quan đến hiện tượng tăng áp lực trong sọ và tiêu tiểu không kiểm soát được. Một số trẻ tử vong sớm sau sinh do bị chẻ cột sống quá nặng.

2. Nguyên nhân nào gây dị tật ống thần kinh ở trẻ?

Có thể khẳng định rằng một trong những nguyên nhân chủ yếu gây dị tật ống thần kinh là do chế độ dinh dưỡng, thai nhi không được cung cấp đủ axit folic, vitamin B12.

Khi không được cung cấp đủ axit folic trước và trong thai kỳ, bào thai, ống thần kinh không được khép kín gây ra các dị tật với biểu hiện như sứt môi, hở hàm ếch, dị tật tím, liệt các chi, não úng thủy, nứt đốt sống, dị tật ống thần kinh, nặng nề nhất là gây tử vong thai nhi và trẻ sau khi sinh.

3. Hạn chế nguy cơ dị tật bẩm sinh ống thần kinh ở trẻ bằng cách nào?

Khoa học đã chứng minh khi cơ thể mẹ bị thiếu axit folic tại thời điểm thụ thai sẽ làm tăng cao nguy cơ dị tật ống thần kinh thai nhi. Như vậy việc bổ sung đầy đủ axit folic giúp giảm 50-70% nguy cơ mắc dị tật ống thần kinh ở thai nhi.

Bên cạnh đó, bổ sung vitamin B12 có liên quan về chuyển hóa với folate và những nghiên cứu trước đây cho thấy có tình trạng thiếu vitamin B12 ở những bà mẹ sinh ra con bị dị tật ống thần kinh. Vitamin B12 có nhiều trong thịt, trứng, sữa và các sản phẩm từ sữa. Nồng độ vitamin B12 của những phụ nữ có thai nhi bị dị tật ống thần kinh thấp hơn đáng kể so với những phụ nữ có thai nhi bình thường.

Những phụ nữ có nồng độ vitamin B12 thấp hơn 250 ng/L có nguy cơ sinh con bị dị tật ống thần kinh cao gấp 2,5 đến 3 lần (sau khi đã điều chỉnh nguy cơ do thiếu folate).

Phụ nữ trong tuổi sinh đẻ có thể giảm tối đa nguy cơ sinh thai nhi dị tật ống thần kinh bằng cách đảm bảo đủ vitamin B12, axit folic trước khi mang thai và trong thai kỳ.

Bổ sung viên uống axit folic và vitamin B12:

Sử dụng viên uống axit folic và vitamin B12  là cách hiệu quả để bổ sung hai chất này trước, trong quá trình mang thai sẽ giúp giảm thiểu tối đa nguy cơ dị tật ống thần kinh ở thai nhi. Bạn cần sử dụng viên uống này theo chỉ định của bác sĩ.

Đặc biệt với những bạn đã từng có thai kì bị dị tật ống thần kinh thì cần sử dụng acid folic liều cao từ trước khi mang thai theo chỉ định của bác sĩ để giảm nguy cơ lặp lại.

Bổ sung axit folic và vitamin B12 qua đường ăn uống cũng là cách không thể bỏ qua. Đồng thời, tăng cường các thực phẩm như súp lơ xanh, cải xanh; các loại đỗ, hoa quả, các loại gia cầm… Chỉ cần thực hiện những cách đơn giản như vậy, mẹ bầu đã hoàn toàn có thể giảm bớt nỗi lo dị tật ở thai nhi, đảm bảo một thai kỳ khỏe mạnh và phát triển bình thường.

Đến với phòng khám sản phụ khoa 43 Nguyễn Khang, thai phụ sẽ được khám thai, kiểm tra đầy đủ, siêu âm 2D, 4D định kỳ cùng các xét nghiệm máu thường quy để đảm bảo mẹ luôn khỏe mạnh và thai nhi phát triển toàn diện. Ngoài việc được thăm khám định kỳ, sản phụ cũng sẽ được tư vấn chế độ dinh dưỡng, tập luyện để mẹ có thể tăng cân hợp lý mà thai nhi vẫn hấp thu tốt các chất dinh dưỡng. Để đặt lịch khám, bạn có thể truy cập website: DK.SAN43NGUYENKHANG.VN hoặc liên hệ Zalo: 0342.318.318 để được hướng dẫn.