Phôi ngày 2 và phôi ngày 5 chuyển phôi nào tốt hơn ?

Rất nhiều cặp vợ chồng đang làm hoặc chuẩn bị làm IVF băn khoăn không biết nên chuyển phôi ngày 2 hay phôi ngày 5 và phôi nào tốt hơn. Để trả lời câu hỏi này trước hết chúng ta cần phải hiểu phôi ngày 2 là gì ? phôi ngày 5 là gì ?

1. Phôi ngày 2 là gì ?

Phôi ngày 2 là phôi được nuôi 2 ngày kể từ ngày thụ tinh giữa trứng và tinh trùng; để tiên lượng chất lượng phôi rất khó. Có những phôi hình thái đẹp (loại I) chuyển không có thai và ngược lại phôi hình thái xấu ( loại III) chuyển lại có thể có thai.

Tỷ lệ thành công khi chuyển phôi ngày 2 khoảng 40-50%.

2. Phôi ngày 5 là gì ?

Phôi ngày 5 là phôi được nuôi 5 ngày kể từ ngày thụ tinh giữa trứng và tinh trùng; sau nuôi 5 ngày chỉ những phôi bản chất có chất lượng tương đối tốt trở lên mới phát triển đến ngày 5; còn những phôi yếu, chất lượng không tốt sẽ dừng lại không phát triển.

Do chỉ chuyển phôi tốt nên tỷ lệ thành công của phôi ngày 5 là 60-80%.

Những chỉ định nuôi phôi ngày 5 hiện tại:

Chỉ chuyển 1 phôi với 1 số trường hợp: Tử cung bất thường chỉ mang được 1 thai trong 1 lần mang thai ( tử cung đôi, tử cung 1 sừng…); bệnh nhân nguyện vọng chỉ mang 1 thai hoặc tiền sử đẻ non.

Tiền sử thai ngoài vì với phôi ngày 5 thì số thời gian phôi di động tự do trong tử cung sẽ giảm đi và nguy cơ thai ngoài sẽ giảm xuống.

Bệnh nhân đã chuyển nhiều lần: với mỗi một lần chuyển phôi là cả 1 quãng thời gian chuẩn bị niêm mạc, đi lại tái khám… những bệnh nhân chuyển 2, 3 lần trở lên thực sự có tâm lí mệt mỏi; nên với họ chuyển 1 phôi chất lượng tốt (được kiểm chứng bằng nuôi ngày 5) sẽ tốt hơn phôi ngày 2 (khó đánh giá chất lượng); với họ thà 1 chu kì không có phôi chuyển vẫn hơn là duy trì thuốc nội tiết; tâm lí lo lắng kéo dài tới tận sau chuyển 14 ngày.

3. Chuyển phôi ngày 2 hay phôi ngày 5 là tốt hơn ?

Kỹ thuật nuôi phôi ngày 5 là kỹ thuật tiên tiến; mang lại cơ hội có thai sau chuyển phôi cao (tỷ lệ thành công khi chuyển phôi ngày 5 lên đến 70%); ít bị sảy thai do phôi được chọn lọc kỹ hơn. Chuyển phôi ngày 5 cũng giúp hạn chế khả năng đa thai vì mỗi lần chuyển phôi ngày 5; bác sĩ sẽ chỉ chuyển 1 -2 phôi.

Bên cạnh đó, việc sàng lọc di truyền tiền làm tổ giúp loại bỏ nguy cơ thai nhi bị dị tật bẩm sinh do di truyền tốt nhất nên thực hiện với các phôi ngày 5 – khi phôi đã có hàng trăm tế bào. Bởi để tiến hành sàng lọc cần sinh thiết lấy 1 vài tế bào của phôi; nên với những phôi ngày 3 chỉ có 7- 8 tế bào thì việc sàng lọc có khả năng ảnh hưởng đến phôi. Điều này rất có ý nghĩa khi tỷ lệ thai nhi bị dị tật bẩm sinh ở các ca thụ tinh ống nghiệm cao hơn so với có thai tự nhiên.

Nuôi phôi ngày 5 kết hợp sàng lọc di truyền tiền làm tổ; giúp loại bỏ nguy cơ thai nhi bị dị tật bẩm sinh; tăng cơ hội có con khỏe mạnh cho các cặp vợ chồng vô sinh hiếm muộn.

Có phải ai cũng nuôi phôi đến ngày 5 ?

Không phải trường hợp nào cũng được khuyến cáo nuôi phôi đến ngày 5. Vì việc nuôi phôi dài ngày hơn (so với nuôi phôi ngày 2, 3) có thể làm giảm số lượng phôi đạt tiêu chuẩn; thậm chí không còn phôi đủ tiêu chuẩn để chuyển phôi. Bởi chỉ những phôi nào thật khỏe mới có thể phát triển được dài ngày.

Theo thống kê, ở các ca làm IVF, bác sĩ chọc hút trung bình được khoảng 10 trứng/phụ nữ. Từ số trứng này đem đi thụ tinh ống nghiệm sẽ có khoảng 5-6 phôi ngày 2; nuôi cấy tiếp đến ngày 3 thì còn khoảng 4-5 phôi; và đến ngày 5 thì còn khoảng 2-3 phôi (tức là chỉ  khoảng 50% phôi ngày 3 có thể tiếp tục phát triển thành phôi ngày 5). Một số phụ nữ do chất lượng phôi không tốt; sẽ không còn phôi khi nuôi cấy càng dài ngày.

Như vậy, nuôi phôi ngày 5 mang lại hiệu quả điều trị cao tuy nhiên sẽ chỉ phù hợp với trường hợp phụ nữ trẻ tuổi; có nhiều phôi ngày 2, 3 tốt hoặc những trường hợp đã có nhiều lần chuyển phôi thất bại; hoặc cần thiết thực hiện sàng lọc trước chuyển phôi. Còn đối với phụ nữ lớn tuổi, có ít phôi tốt ngày 2, 3 thường được chuyển phôi ngày 2,3 để tăng cơ hội có thai.