Thông liên nhĩ- dị tật tim bẩm sinh

Thông liên nhĩ là tổn thương do khiếm khuyết vách liên nhĩ, tần suất gặp khoảng 1/1.500 trẻ sinh sống. Có thể chẩn đoán sớm bằng phương pháp siêu âm sàng lọc từ tuần 20 của thai kỳ.

1. Thông liên nhĩ là gì?

Bình thường quả tim có 4 buồng, hai tâm nhĩ được ngăn cách nhau bởi vách liên nhĩ, hai tâm thất được ngăn cách với nhau bởi vách liên thất, 2 tâm nhĩ và 2 tâm thất ngăn cách nhau bởi 2 vòng van nhĩ thất. Trong thời kì bào thai, vách liên nhĩ chưa đóng kín để cho một phần máu giàu oxy từ nhĩ phải sang nhĩ trái (do phổi chưa hoạt động). Sau khi sinh, sức cản phổi giảm xuống, máu lên phổi và trở về nhĩ trái, áp lực hai bên nhĩ phải và nhĩ trái cân bằng dẫn tới đóng vách liên nhĩ.

Nếu vách liên nhĩ không tự đóng được, sẽ gây ra bệnh thông liên nhĩ.

Khi bị thông liên nhĩ, máu từ nhĩ trái qua nhĩ phải và xuống thất phải. Thất phải nhận thêm một lượng máu nên dần dần sẽ giãn ra và có thể gây suy thất phải.

2. Phân loại

• Thông liên nhĩ thứ phát ( ostium secundum): Chiếm 80% trường hợp
• TLN nguyên phát ( ostium primum)
• TLN vùng xoang tĩnh mạch ( sinus venosus)
• TLN vùng xoang mạch vành ( unroofed coronary sinus)

3. Sinh lý bệnh thông liên nhĩ

Hệ quả sinh lý bệnh chính của thông liên nhĩ là hình thành luồng thông trong tim, thường là thông trái – phải, làm tăng gánh tâm trương tim phải.

Thất trái sẽ dãn và phì đại, đẩy vách liên thất qua bên trái làm hạn chế chức năng thất trái.

Ngoài ra phì đại thất trái làm cho việc tưới máu mạng mạch vành dưới nội mạc khó khăn trong thời kỳ tâm thu.

Dãn nhĩ trái là một yếu tố thuận lợi cho rối loạn nhịp như rung nhĩ, cuồng nhĩ.

Tăng lượng máu lên phổi có thể làm tăng kháng lực mạch máu phổi.

4. Triệu chứng của bệnh thông liên nhĩ

Biểu hiện lâm sàng phụ thuộc vào áp lực của tâm nhĩ và độ dãn của thất phải

Hầu như không có triệu chứng lâm sàng ở tuổi nhỏ, triệu chứng lâm sàng xuất hiện khi lưu lượng máu phổi tăng 1,5-2,5 lần lưu lượng máu hệ thống

Ngực gồ, không tăng cân, suy dinh dưỡng, mệt khi gắng sức.

Nghe âm thổi hẹp chức năng động mạch phổi, T2 tách đôi khi lưu lượng máu lên phổi tăng

Âm thổi tâm thu của hở van lá 3 và âm thổi tâm trương của hở van động mạch phổi khi tăng áp động mạch phổi

5. Chẩn đoán bệnh thông liên nhĩ

–  Điện tâm đồ

Trục lệch phải

Rối loạn dẫn truyền

Tăng áp động mạch phổi

–  X-quang tim  phổi

Dãn nhĩ phải, thất phải, động mạch phổi.

Tăng tuần hoàn phổi

– Siêu âm tim:

Xác định vị trí kích thước lỗ thông, độ nặng.

– Thông tim

6. Điều trị thông liên nhĩ

Bác sĩ sẽ tư vấn điều trị cho con bạn dựa trên các triệu chứng và kích thước của lỗ thông liên nhĩ.

Nếu tật tim bẩm sinh nhỏ có thể không bao giờ gây ra bất kỳ triệu chứng nào cho trẻ. Theo diễn tiến tự nhiên, lỗ thông có thể tự đóng trong những năm đầu đời của trẻ. Trong trường hợp lỗ có kích thước lớn, trẻ cần phải được can thiệp phẫu thuật.

Nếu con của bạn có triệu chứng, trẻ có thể cần uống thuốc để giúp tim được bơm máu tốt hơn cho đến khi đủ điều kiện phẫu thuật.

Có hai phương pháp phẫu thuật có thể được thực hiện để đóng lỗ thông:

• Đặt ống thông tim. Bác sĩ sẽ sử dụng một ống nhỏ đưa vào mạch máu để đến tim. Nhờ đó, những thiết bị đặt qua ống thông sẽ giúp sửa chữa khiếm khuyết. Lỗ thông có thể được đóng lại bằng cách khâu vá bằng một mảnh mô nhỏ từ một phần khác của tim hoặc từ một tấm vải nhỏ bằng kim loại hoặc nhựa.
• Phẫu thuật tim trong trường hợp lỗ thông lớn hoặc có các tật tim khác đi kèm.

Trong hầu hết các trường hợp, những trẻ được phẫu thuật đều phục hồi nhanh chóng và không có biến chứng. Nhưng các Bác sĩ sẽ theo dõi chặt chẽ về các dấu hiệu có thể xảy ra ở trẻ. Con bạn có thể cần siêu âm tim lại để đảm bảo rằng lỗ thông đã đóng hoàn toàn. Phòng khám sản phụ khoa 43 Nguyễn Khang với đội ngũ y bác sĩ chuyên môn giỏi, có nhiều năm kinh nghiệm siêu âm chẩn đoán hình ảnh dị tật tim bẩm sinh thai nhi rất sớm. Nếu có thắc mắc, bạn có thể liên hệ với phòng khám qua Zalo: 0342.318.318 hoặc đặt lịch khám bác sĩ qua Website: DK.SAN43NGUYENKHANG.VN để được giải đáp.