Thừa sắt ở phụ nữ mang thai

Sắt là thành phần quan trọng với phụ nữ mang thai, thiếu sắt sẽ dẫn đến thiếu máu, chán ăn, tăng nguy cơ sinh non… Tuy nhiên, bổ sung sắt quá mức dẫn tới thừa sắt sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho phụ nữ mang thai và cả thai nhi.

1. Vai trò của sắt đối với bà bầu

Sắt là nguyên tố cần thiết để tạo nên Hemoglobin – thành phần quan trọng trong hồng cầu – có vai trò vận chuyển Oxy từ phổi về các cơ quan và vận chuyển CO₂ từ các cơ quan về phổi để thải ra ngoài. Trong thời kỳ mang thai, thể tích máu của người mẹ tăng 50% so với bình thường do đó yêu cầu nguồn bổ sung nguyên liệu tạo máu như sắt cũng tăng lên tương ứng.

Ngoài ra, Sắt tham gia vào cấu tạo của nhiều enzyme, giúp duy trì hệ thống miễn dịch khỏe mạnh, bảo vệ cơ thể tránh bị nhiễm khuẩn..

2. Nhu cầu sắt ở phụ nữ mang thai

Sắt do thức ăn cung cấp thường không đáp ứng được nhu cầu gia tăng trong suốt thời gian mang thai, cho con bú. Vì vậy, bà mẹ có thai cần được bổ sung viên sắt trong thời gian mang thai và ăn các thức ăn giàu sắt trong thời gian nuôi con bằng sữa mẹ.

Theo khuyến cáo của các chuyên gia dinh dưỡng, phụ nữ mang thai nên bổ sung ít nhất 27mg sắt mỗi ngày (không vượt quá 45 mg) và dùng trong suốt thai kỳ. Liều lượng sắt cần được tính toán phù hợp với từng trường hợp và do bác sĩ chuyên khoa chỉ định.

3. Thừa sắt có nguy hiểm không?

Chắc chắn là có!  Thừa sắt dẫn tới tăng nồng độ sắt tự do và tăng nồng độ huyết sắc tố trong máu người mẹ làm cản trở quá trình cung cấp máu từ mẹ sang con dẫn đến tình trạng bị sinh non, thiếu cân và tăng nguy cơ tử vong cho sản phụ.

Sắt dư thừa được tích lũy trong gan và lá lách, nếu tích lũy kéo dài có thể dẫn tới suy gan, suy lách và hàng loạt các biến chứng khác.

Sắt thừa còn gây ra các bệnh lý về tim mạch, đột quỵ, parkinson và ung thư.

4. Triệu chứng thừa sắt ở phụ nữ mang thai

Phụ nữ mang thai cần lưu ý các dấu hiệu cảnh báo thừa sắt như sau:

• • Buồn nôn, nôn, đau bụng, tiêu chảy, khó chịu
  • Khó thở, thở nhanh, nhịp tim nhanh
  • Chảy máu, đi tiểu ra máu, hạ huyết áp
  • Lơ mơ, nhầm lẫn
  • Vàng da, suy gan

5. Điều trị thừa sắt ở phụ nữ mang thai

• • Ngưng uống viên sắt ngay
  • Ăn nhiều chất xơ, rau củ quả vì các chất xơ trong rau củ quả giúp giảm hấp thu sắt
  • Sử dụng các thực phẩm có tác dụng lợi tiểu như cà phê; rau má, nước rau ngô,…để nhanh chóng đào thải sắt ra ngoài
  • Nếu có các triệu chứng nghiêm trọng hơn cần đến ngay các cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị. Tùy vào mức độ sắt dư thừa trong cơ thể, bác sĩ có thể chỉ định viên uống thải sắt, rửa ruột,…

6. Các lưu ý khi bổ sung sắt ở phụ nữ mang thai

Những việc nên làm:

• • Sắt được hấp thu tốt hơn khi uống lúc đói, do đó nên uống thuốc 1 giờ trước khi ăn hoặc sau khi ăn 2 giờ.
  • Nên uống cùng với vitamin C, ăn các trái cây giàu vitamin C vì vitamin C sẽ giúp chuyển sắt thành dạng dễ hấp thu. Hiện nay trên thị trường có một số chế phẩm phối hợp giữa sắt và vitamin C.
  • Uống thuốc với ít nhất nửa cốc nước. Không uống thuốc khi nằm. Không nhai viên thuốc khi uống.

Những việc không nên làm:

• Tránh uống sắt đồng thời với canxi. Nếu phải dùng đồng thời, nên uống hai loại thuốc này cách xa nhau. Ví dụ bạn uống canxi sau ăn sáng thì có thể uống sắt vào buổi chiều (sau ăn trưa 2 giờ).
• Tránh uống chung với một số thuốc như thuốc giảm tiết axit trong điều trị loét dạ dày; các kháng sinh tetracyclin, levothyroxin, ciprofloxacin…vì chúng đều làm giảm hấp thu sắt.
• Tránh uống thuốc với chè, cà phê vì chúng sẽ cản trở sự hấp thu sắt
• Hạn chế uống sắt trước giờ đi ngủ vì có thể gây nóng người khiến khó ngủ, mất ngủ

Để cập nhật kiến thức về sản, phụ khoa và chế độ dùng thuốc sắt trong quá trình mang thai. Bạn có thể truy cập website: SAN43NGUYENKHANG.VN; để đặt lịch khám truy cập website: DK.SAN43NGUYENKHANG.VN hoặc liên hệ Zalo: 0342.318.318 để được hướng dẫn.