Triệu chứng lâm sàng của chuyển dạ

1. Chuyển dạ (CD) là gì?

Chuyển dạ đẻ là một quá trình sinh lý làm cho thai và phần phụ của thai được đưa ra khỏi đường sinh dục của người mẹ.

Chuyển dạ sinh đủ tháng khi tuổi thai từ 38 (259 ngày) – 42 tuần (293 ngày),trung bình là 40 tuần (280 ngày) là ngày sinh dự kiến. Khi đó thai nhi đã trưởng thành và có khả năng sống độc lập khỏe mạnh ngoài tử cung.

Đẻ non tháng là tình trạng gián đoạn thai nghén khi thai có thể sống được. CD đẻ non xảy ra khi tuổi thai từ 28 tuần (196 ngày) đến 37 tuần.

Đẻ già tháng là hiện tượng CD xảy ra sau hai tuần lễ so với ngày dự kiến đẻ. Gọi là thai già tháng khi tuổi thai quá 42 tuần (300 ngày)

2. Triệu chứng lâm sàng của chuyển dạ

Nhiều người đẻ con rạ và đa số người mới đẻ lần đầu trước khi chuyển dạ thật sự có một giai đoạn tiền chuyển dạ( hay sắp chuyển dạ) các triệu chứng của thời kỳ này là:

-Giảm áp lực phần trên ổ bụng, tăng áp lực ở phần dưới nên sản phụ có cảm giác tức bụng dưới nhưng lại dễ thở hơn trước.

-Các chất nhầy bắt đầu chảy ra ở đường âm đạo. Cảm giác tức vùng bụng dưới, vùng thắt lưng ngày càng tăng nhiều. Đặc biệt vào ban đêm là dấu hiệu báo trước đáng tin cậy.

24 giờ – 48 giờ trước khi chuyển dạ thấy có chất nhầy màu hồng lẫn máu thoát ra khỏi đường âm đạo. Đó là nút nhầy đã che kín cổ tử cung và phần cách tử cung với âm đạo trong thời kỳ thai nghén, nay do những biến đổi ở cổ tử cung mà bị đẩy ra ngoài. Cũng có một số trường hợp nút nhầy này mãi cho đến khi chuyển dạ đẻ tiến triển được một thời gian mới thoát ra ngoài.

-Khám âm đạo trước khi chuyển dạ một vài tuần sẽ thấy cổ tử cung mềm và ngắn lại, có khi cảm thấy như đã xóa.

• Ở người con so có thể đút lọt 1 ngón tay vào tận lỗ trong
• Ở con rạ: Có thể đút lọt hai ngón tay
• Chỉ có ít một số trường hợp lỗ ngoài và lỗ trong vẫn còn đóng kín mãi cho đến khi chuyển dạ thật sự.

Thời kì chuyển dạ:

-Đau tùy thuộc vào từng cá nhân

Cơn đau đẻ ngày càng mau dần và khoảng cách càng ngày càng ngắn hơn. Trong cơn đau, tử cung co bóp mạnh. Cơn có bắt đầu trước cơn đau và chấm hết sau khi đã hết đau. Trong khi có cơn co, tử cung thay đổi hình thái; tử cung ngắn lại, tử cung phình lên và đẩy thành bụng ra phía trước.

3. Các giai đoạn chuyển dạ

Giai đoạn I: Giai đoạn mở cổ tử cung

-Thay đổi ở cổ tử cung: Cổ tử cung xóa dần và mở dần. Trong cơn co tử cung ngôi thai xuống thấp hơn, ối phồng to hơn; màng ối căng hơn và cổ tử cung mở rộng hơn.

Sau khi hết cơn co ngôi thai lại lùi lên một chút, đầu ối trở nên lùng nhùng. Màng ối không căng như trước và cổ tử cung thu hẹp lại một ít.

-Thân tử cung: Nhìn trên bụng có thể nhận thấy tử cung được chia làm hai phần rõ rệt, phần trên là phần co bóp, phần dưới là phần giãn nở. Hai phần này phân cách nhau bởi vòng Bandl. Từ vòng thắt này trở xuống là đoạn dưới tử cung. Từ lỗ ngoài tử cung đến vòng thắt sinh lý có thể từ 7-12 cm.

Lỗ trong cổ tử cung có thể đóng kín cho đến khi xóa hết, khi mở hết đường kính lỗ ngoài cổ tử cung lên tới 10 cm. Khi đó âm đạo thông thẳng với đoạn dưới và thân tử cung.

Giai đoạn II: Giai đoạn sổ thai

Các cơn co đau dồn dập, mạnh mẽ hơn nhiều.

Giai đoạn III: Giai đoạn sổ thai

Tóm lại chẩn đoán chuyển dạ chỉ đặt ra trong giai đoạn I. Cần phân biệt rõ một cuộc chuyển dạ thật hay giả. Vì quá trình xóa, mở cổ tử cung là một quá trình liên tục.

Về lâm sàng chuyển dạ thật sự khi:

-Cơn co tử cung đều, mạnh

-Cổ tử cung đã xóa hẳn ở người con so và đã mở lọt hơn hai ngón tay ở người con rạ.

-Đầu ối đã thành lập rõ rệt

-Chất nhầy màu hồng lẫn máu thoát ra ngoài theo đường âm đạo.

-Sự tiến triển rõ rệt của ngôi thai trong mỗi cơn co.

Điều cần tránh là nhầm lẫn một cuộc chuyển dạ giả với thật. Vì như thế sẽ dẫn tới những xử trí vội vã trong khi cổ tử cung và thân tử cung chưa chuẩn bị tốt cho cuộc đẻ khiến những tai biến cho mẹ và thai tăng lên.

Khi có dấu hiệu chuyển dạ, mẹ bầu nên nhập viện khám để đảm bảo an toàn cho quá trình sinh bé. Phòng khám 43 Nguyễn Khang có dịch vụ chăm sóc sức khỏe mẹ bầu từ khi chậm kinh đến khi sinh với đầy đủ các xét nghiệm thường quy. Để đặt lịch các mẹ có thể liên hệ trực tiếp hoặc hotline tại đây. Chúc các mẹ bầu “mẹ tròn con vuông”!