Vai trò của hormone progesterone với cơ thể
09:48 - 20/08/2023 Lượt xem: 372 Tác giả: Thanh Nga
Progesterone là hormone sinh dục nữ, được sản xuất chủ yếu ở buồng trứng sau khi rụng trứng xảy ra. Đây là hormone quan trọng trong việc duy trì chu kỳ kinh nguyệt và đặc biệt là chuẩn bị cho quá trình mang thai ở người phụ nữ.
Progesterone là gì?
Progesterone (pregn-4-ene-3,20-dione; viết tắt là P4) là một hormone steroid nội sinh được cơ thể người phụ nữ tiết ra ở nửa sau chu kì kinh nguyệt. Progesterone chủ yếu tiết ra ở buồng trứng, ngoài ra còn ở nhau thai (trong thời kì mang thai), tuyến thượng thận và giữ vai trò quan trọng trong chu kỳ kinh nguyệt và duy trì thai kỳ.
Progesterone thuộc nhóm các hormone steroid, gọi là progestogen. Nó cũng là một chất chuyển hoá trung gian quan trọng trong quá trình sản xuất steroid nội sinh khác, bao gồm các hormone giới tính và các steroid tự nhiên, và đóng một vai trò quan trọng trong hoạt động của não như một neurosteroid.
Cấu trúc hoá học của progesterone chứa 4 vòng hydrocacbon liền nhau, chứa gốc ceton và các nhóm chức năng oxi hoá cùng 2 nhánh methyl. Giống như các hormone steroid khác, progesterone có tính chất kỵ nước.
Công dụng của Progesterone
Progesterone có vai trò quan trọng điều hoà kinh nguyệt ở phụ nữ, giúp tử cung luôn sẵn sàng mang thai và cần thiết cho quá trình tạo sữa:
- Điều hoà chu kì kinh nguyệt: Progesterone cùng với một hormone sinh dục nữ khác là estrogen tạo nên chu kỳ kinh nguyệt của một người phụ nữ.
- Trong giai đoạn rụng trứng (nửa sau chu kỳ kinh nguyệt), thân nhiệt của người phụ nữ thường tăng từ 0.5-1 độ C do tác dụng của progesterone.
- Ở phụ nữ mang thai, progesterone còn được coi là một hormone an thai do có tác dụng ngăn chặn các cơn co tử cung, giúp cổ tử cung của người mẹ luôn đóng kín.
- Ảnh hưởng đến quá trình làm tổ của trứng: Sau khi được thụ tinh, trứng bắt đầu di chuyển vào trong tử cung để bắt đầu quá trình làm tổ. Trước đó, progesterone đã giúp niêm mạc tử cung phát triển, dày hơn để tạo điều kiện tốt nhất đón trứng.
- Sau khi thụ thai, progesterone còn được sản xuất ở nhau thai và duy trì nồng độ cao trong suốt thai kỳ, ngăn ngừa đẻ non, bảo vệ thai nhi phát triển bình thường.
- Progesterone còn có tác dụng tăng huyết động mạch và glycogen trong niêm mạc tử cung để đảm bảo chất dinh dưỡng cho thai nhi.
- Hỗ trợ tuyến vú phát triển trong suốt thai kỳ, có vai trò trong quá trình tạo sữa sau sinh.
- Tạo nút nhầy cổ tử cung người mẹ để tránh sự xâm nhập của vi khuẩn.
Ở cơ thể nam giới cũng có một lượng nhỏ progesterone đóng vai trò trong sự phát triển của tinh trùng.
Hàm lượng
- Nồng độ Progesterone huyết thanh dao động trong suốt chu kỳ kinh nguyệt, đạt đỉnh trước ngày hành kinh 7 ngày và cao hơn ở phụ nữ mang thai.
- Trong giai đoạn nang noãn (trước rụng trứng), nồng độ progesterone duy trì ở mức thấp (0,2-1,5 ng/ml). Sau khi nồng độ hormonr LH tăng cao, đạt đỉnh và dẫn đến hiện tượng rụng trứng, các tế bào hoàng thể trong nang noãn bị vỡ, sản xuất progesterone đáp ứng với LH.
Trong giai đoạn hoàng thể (sau rụng trứng), nồng độ progesterone tăng nhanh đến mức tối đa đạt 10-20 ng/ml trong khoảng 5-7 ngày sau khi rụng trứng.
- Nếu trứng không được thụ tinh, quá trình thụ thai không xảy ra, nồng độ progesterone sẽ giảm trong 4 ngày cuối của chu kỳ do quá trình thoái hoá của thể vàng.
- Nếu trứng được thụ tinh, thể vàng giữ nồng độ progesterone ở mức cao. Trong giai đoạn đó, nhau thai là nguồn chính tiết progesterone giúp nồng độ progesterone tăng từ 10-50 ng/ml (trong ba tháng đầu của thai kỳ) đến 50-280 ng/ml (trong ba tháng cuối thai kỳ)
Nguyên nhân khiến nồng độ progesterone giảm?
Nồng độ progesterone trong máu có thể giảm vì những nguyên do sau:
- Nhiễm độc thai nghén, tiền sản giật hoặc do mang thai muộn
- Suy giảm chức năng buồng trứng
- Vô kinh
- Thai ngoài tử cung
- Sảy thai.
Nguyên nhân làm nồng độ progesterone tăng?
Nguyên nhân khiến progesterone tăng bất thường có thể bao gồm:
- U nang buồng trứng
- Mang thai không thành công
- Một dạng ung thư buồng trứng
- Progesterone được sản xuất quá mức bởi tuyến thượng thận
- Ung thư tuyến thượng thận
- Tăng sản thượng thận bẩm sinh (CAH).
Phòng khám sản phụ khoa 43 Nguyễn Khang – Cầu Giấy hay còn được gọi là phòng khám bác sĩ Vĩ với tiền thân là phòng khám 89B dốc phụ sản Hà Nội và phòng khám 36 Trung Hòa là địa chỉ khám lớn và uy tín nhất Hà Nội. Với bề dày hoạt động trên 15 năm cùng đội ngũ y bác sĩ giỏi; giàu kinh nghiệm đến từ các viện sản lớn như bệnh viện Phụ sản Trung Ương; bệnh viện Phụ sản Hà Nội … sẽ theo dõi và khảo sát thai kỳ; để các thai phụ có thể yên tâm chào đón những thiên thần khỏe mạnh. Để đặt lịch khám thai, khám phụ khoa, siêu âm thai, ổ bụng, xét nghiệm máu quý khách vui lòng truy cập TẠI ĐÂY; hoặc liên hệ zalo: 0342.318.318 để được hướng dẫn.