Vai trò của Progesterone trong thai kỳ

1. Progesterone là gì ?

Progesterone (pregn-4-ene-3,20-dione; viết tắt là P4) là một hormone steroid nội sinh có trong chu kỳ kinh nguyệt, thời kỳ mang thai và phát triển phôi thai của người và các loài khác. Nó thuộc về một nhóm các hormone steroid, gọi là progestogen; và là một progestogen chủ chốt trong cơ thể. Progesterone cũng là một chất chuyển hóa trung gian chủ yếu trong quá trình sản xuất steroid nội sinh khác; bao gồm các hormone giới tính và các steroid tự nhiên; và đóng một vai trò quan trọng trong hoạt động của não như một neurosteroid.

Trong thai kỳ Progesterone được tổng hợp từ Cholesteron – tiền chất steroid, có nguồn gốc từ mẹ. Progesterone được sản xuất chính từ hoàng thể thai nghén và bánh rau. Hoàng thể thai nghén sản suất Progesterone đến 8-9 tuần sau đó sẽ dần chuyển cho bánh rau đảm nhiệm chức năng này cho đến lúc sinh.

Ngoài ra tuyến thượng thận của mẹ và thai nhi cũng sản xuất Progesterone với số lượng ít.

2. Sự thay đổi Progesterone trong thai kỳ

Progesterone là nội tiết sinh dục quan trọng trong thai kỳ. Progesterone tăng cao trong trường hợp mang đa thai.

Lượng Progesterone không phản ánh tình trạng thai. Tuy nhiên sự thiếu hụt Progesteron trong giai đoạn sớm có thể nghĩ đến suy hoàng thể thai nghén.

Lượng Progesterone thấp có thể gây ra:

• • • Chảy máu âm đạo thấm giọt.
    • Đau bụng.
    • Tăng huyết áp bất thường trong mang thai.
    • Chửa ngoài tử cung.
    • Sẩy thai, thai lưu

3. Vai trò của Progesterone trong thai kỳ ?

• • • Duy trì hoàng thể:

Hoàng thể đóng vai trò quan trọng trong sự duy trì và phát triển của thai kỳ trong giai đoạn sớm. Hoàng thể chủ yếu tiết ra Progesterone là loại hormone chính trong pha hoàng thể làm biến đổi nội mạc tử cung; tạo điều kiện thuận lợi cho phôi làm tổ. Progesterone có thể được sử dụng bằng đường uống, tiêm bắp và đặt âm đạo.

Progesterone âm đạo sẽ cho nồng độ cao hơn đường uống và được duy trì đến 48 giờ, không có tác dụng phụ gây buồn ngủ hay hoa mắt, chóng mặt do không qua chuyển hóa tại gan. Điều đặc biệt là sự hấp thu tại chỗ rất nhanh của mô tử cung qua đường âm đạo.

• • • Dự phòng sinh non:

Progesteron là một nội tiết có tác dụng điều hòa hoạt động co bóp cơ tử cung, giảm tổng hợp prostaglandin các Cytokine ở màng nhau thai, giảm hiện tượng viêm và tiêu hủy mô đệm ở cổ tử cung và giảm tần số co của cơ tử cung.

Nhờ những tác dụng này nên Progesterone khuyến cáo sử dụng cho những mẹ bầu có cổ tử cung ngắn, có tiền sử sinh non, và các yếu tố nguy cơ khác.

• • • Điều trị dọa sẩy thai:

Progesterone điều hòa đáp ứng miễn dịch của thai phụ với cơ chế bảo vệ thai kỳ thông qua việc làm gia tăng nồng độ yếu tố cảm ứng bảo vệ progesterone. Ngoài ra, khi sử dụng đường uống tạo ra chất chuyển hóa có tác dụng có lợi như 5a- pregnanedione, có tác dụng giảm co thắt tử cung và điều chỉnh sinh lý giúp phục hồi giấc ngủ tự nhiên, giúp khắc phục được nhược điểm bất lợi của progestogen và tạo ra chất chuyển hóa có tác dụng có lợi giúp ổn định và duy trì thai kỳ.

Progesterone vi hạt có hiệu qủa lâm sàng khá tốt khi sử dụng sớm ngay từ pha hoàng thể để làm giảm nguy cơ sẩy thai ở phụ nữ sẩy thai liên tiếp không rõ nguyên nhân, giảm cơ gò tử cung giúp dự phòng sinh non và hạn chế tử vong chu sinh đôi với những thai kỳ nguy cơ sinh non hay đa thai có chiều dài cổ tử cung ngắn.

4. Progesterone có an toàn không ?

Hiện nay chỉ dùng Progesterone trong phòng ngừa sinh non được các chuyên gia tin tưởng vì Progesterone không có nhiều tác dụng qua các nghiên cứu.

Tác dụng phụ ngắn hạn thường gặp nhất là cảm giác khó chịu và đau bị tiêm hay vùng niêm mạc bị kích ứng khi dùng tại chỗ như dạng kem hay gel bôi âm đạo.

Progesterone có vai trò quan trọng đối với sức khỏe cả nam và nữ giới. Đặc biệt là phụ nữ mang thai nó là nội tiết sinh dục quan trọng trong thai kỳ. Dù Progesterone cao hay thấp đều không tốt cho thai kỳ vì vậy mẹ bầu cần khám thai định kỳ để được bác sĩ tư vấn và điều trị kịp thời.

Để cập nhật kiến thức về sản, phụ khoa và các kiến thức sau sinh của phòng khám sản phụ khoa 43 Nguyễn Khang. Bạn có thể truy cập website: SAN43NGUYENKHANG.VN; để đặt lịch khám truy cập website: DK.SAN43NGUYENKHANG.VN hoặc liên hệ Zalo: 0342.318.318 để được hướng dẫn.