Dấu hiệu nhận biết và cách phòng ngừa còi xương ở trẻ

Còi xương ở trẻ là một căn bệnh phức tạp, với nhiều biến thể và nguyên nhân khác nhau. Đồng thời, đây cũng là chứng bệnh mà các bé rất dễ mắc phải, nếu cha mẹ chủ quan và thiếu kiến thức nuôi con nhỏ. Dưới đây là các dấu hiệu nhận biết trẻ còi xương và các biện pháp phòng ngừa, bạn có thể tham khảo:

1. Tổng quan về bệnh còi xương ở trẻ

Còi xương ở trẻ xảy ra khi cơ thể bé bị thiếu hụt lượng vitamin D cần thiết. Thiếu Vitamin D sẽ gây ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ cũng như chuyển hóa 2 loại chất quan trọng giúp xương phát triển là canxi và phốt pho.

Bệnh còi xương ở trẻ phổ biến trong khoảng 3 năm đầu đời mà nguyên nhân chính là do thiếu ánh sáng mặt trời, hoặc chế độ dinh dưỡng không đủ chất canxi - phốt pho và không được nuôi hoàn toàn bằng sữa mẹ. Nếu bệnh nghiêm trọng có thể khiến cho bộ xương của trẻ bị biến dạng. Những em bé có nhiều nguy cơ bị còi xương thường thuộc các nhóm sau:

• Bé sinh non hoặc các cặp sinh đôi
• Cho bú sữa bò thay vì sữa mẹ

• Nặng cân, quá bụ bẫm
• Trẻ có da sậm màu
• Trẻ sinh ở những nơi có điều kiện thời tiết âm u, thiếu ánh nắng

Ngoài bệnh còi xương, còn có khái niệm còi cọc dùng để chỉ những trẻ bị suy dinh dưỡng, cân nặng lẫn chiều cao đều kém hơn mức trung bình, có thể kèm theo còi xương hoặc không. Trong khi đó, có trường hợp bệnh còi xương còn gặp ở cả trẻ rất bụ bẫm vì những đứa bé này có nhu cầu bổ sung canxi - phốt pho cao hơn các bạn có chỉ số cơ thể phát triển bình thường.

2. Những dấu hiệu báo cho mẹ biết con mình có thể bị còi xương

• Trẻ hay quấy khóc, ngủ không yên giấc, hay giật mình, ra nhiều mồ hôi khi ngủ.
• Xuất hiện rụng tóc vùng sau gáy tạo thành hình vành khăn.
• Các biểu hiện ở xương: Thóp rộng, bờ thóp mềm, thóp lâu kín, có các bướu đỉnh, bướu trán (trán dô), đầu bẹp cá trê.
• Các trường hợp còi xương nặng có di chứng: Chuỗi hạt sườn, nhô ức gà, vòng cổ chân, cổ tay, chân cong hình chữ X, chữ O.
• Răng mọc chậm, trương lực cơ nhão, táo bón.
• Chậm phát triển vận động: Chậm biết lẫy, biết bò, đi, đứng…
• Trong trường hợp còi xương cấp tính: Trẻ có thể bị co giật do hạ calci máu. 

3. Phân biệt giữa còi cọc và còi xương ở trẻ

Trẻ còi cọc: Trẻ bị suy dinh dưỡng, có số đo về cân nặng và chiều cao đều thấp hơn trẻ bình thường, cũng có thể kèm còi xương hoặc không.

Bệnh còi xương: Có thể gặp ở cả những trẻ rất bụ bẫm, do nhu cầu về canxi, phốt pho cao hơn trẻ bình thường.

4. Cần phải làm gì khi trẻ bị còi xương

• Cho trẻ tắm nắng hàng ngày: khoảng 10-15 phút lúc buổi sáng (trước 9 giờ), để chân, tay, bụng, lưng trẻ tiếp xúc trực tiếp dưới ánh nắng.
• Cho trẻ uống vitamin D 4000 UI/ngày trong 4-8 tuần, Tuy nhiên, vẫn cần tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ vì trong một vài trường hợp trẻ bị viêm phổi, tiêu chảy hay dựa vào thể trạng khác nhau mà điều chỉnh mức độ uống vitamin D. Ngoài ra, cũng có thể cho trẻ tiêm vitamin D 200.000 UI/uống, khoảng cách tiêm nhắc lại là 3 tháng và kéo dài trong vòng 1 năm.
• Cho trẻ uống thêm các chế phẩm có canxi như: Canxi B1 - B2 - B6: 1-2 ống/ngày, trẻ lớn có thể ăn cốm canxi 1-2 thìa cà phê/ngày.
• Chế độ ăn uống:

- Cho trẻ bú mẹ.

- Ăn bổ sung các loại thực phẩm có chứa nhiều canxi: sữa, cua, tôm, cá trong các bữa ăn hàng ngày. 

- Cho dầu mỡ vào bữa ăn hàng ngày của trẻ: Vì vitamin D là loại tan trong dầu, nếu cần cho trẻ ăn dầu mỡ để hấp thụ được vitamin D.

5. Cách phòng ngừa còi xương ở trẻ

Để ngăn ngừa trẻ bị thiếu Vitamin D dẫn đến còi xương, khi mang thai người phụ nữ nên hạn chế làm việc nặng nhọc, sắp xếp thời gian nghỉ ngơi hợp lý để tránh trường hợp sinh non. Nên uống vitamin D bổ sung khi ở tháng thứ 7 của thai kỳ với liều lượng được bác sĩ chỉ định.

Sau khi sinh, cả hai mẹ con không nên quá kiêng cữ, thay vào đó là ưu tiên ở trong căn phòng thoáng mát và đầy đủ ánh sáng mặt trời. Hơn nữa, bé 2 tuần tuổi có thể bắt đầu cho tắm nắng 15 - 20 phút mỗi ngày trước 9 giờ sáng. Ngoài ra, phụ huynh cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi cho trẻ uống vitamin D bổ sung trong suốt những năm đầu đời. Đối với trẻ giai đoạn ăn dặm, các loại thực phẩm giàu canxi như sữa, trứng, hải sản, rau xanh và dầu mỡ nên được ưu tiên lựa chọn.

Còi xương ở trẻ là căn bệnh mà không bậc cha mẹ nào mong muốn. Tuy nhiên, để phòng ngừa được bệnh còi xương cũng không quá phức tạp, quý phụ huynh nào cũng có thể tuân thủ theo hướng dẫn trên nhằm đảm bảo sức khỏe và sự phát triển toàn diện nhất cho trẻ. Bên cạnh đó cũng cần quan sát những dấu hiệu từ lúc trẻ sơ sinh cho đến lớn để nhận biết liệu con mình có bị thiếu Vitamin D hay không, từ đó có biện pháp điều trị kịp thời, mang lại hiệu quả tích cực

Phòng khám sản phụ khoa 43 Nguyễn Khang – Cầu Giấy hay còn được gọi là phòng khám bác sĩ Vĩ với tiền thân là phòng khám 89B dốc phụ sản Hà Nội và phòng khám 36 Trung Hòa là địa chỉ khám lớn và uy tín nhất Hà Nội. Với bề dày hoạt động trên 15 năm cùng đội ngũ y bác sĩ giỏi; giàu kinh nghiệm đến từ các viện sản lớn như bệnh viện Phụ sản Trung Ương; bệnh viện Phụ sản Hà Nội… sẽ theo dõi và khảo sát thai kỳ; để các thai phụ có thể yên tâm chào đón những thiên thần khỏe mạnh. Để đặt lịch tới phòng khám 43 Nguyễn Khang quý khách có thể truy cập TẠI ĐÂY hoặc liên hệ zalo: 0342318318 để được hướng dẫn.