Dấu hiệu suy buồng trứng sớm- nguyên nhân gây vô sinh?

Suy buồng trứng sớm là tình trạng chức năng của buồng trứng có xu hướng suy giảm, dừng hoạt động và tạo trứng trước tuổi 40. Khi buồng trứng không còn hoạt động dẫn đến tình trạng các hormone như Estrogen và Progesterone kém hoặc không được sản xuất nữa. Những hormone này rất quan trọng với nữ giới, chúng tham gia vào quá trình điều tiết kinh nguyệt, các đặc tính sinh dục nữ, tác động trực tiếp đến hiệu quả thụ thai.

1. Nguyên nhân gây suy giảm chức năng buồng trứng

• Có nhiều nguyên nhân gây suy buồng trứng, có thể liên quan đến các bệnh về nhiễm sắc thể, di truyền, hoặc là các bệnh lý tự miễn. Tuy nhiên, việc suy giảm hormone estrogen lại là nguyên nhân chính dẫn đến suy buồng trứng.
• Thay đổi nhiễm sắc thể: Nguyên nhân gây suy buồng trứng sớm có thể do các rối loạn tự miễn, bệnh nhân đang trong giai đoạn hóa trị và xạ trị, mắc một số rối loạn di truyền và nhiễm sắc thể như hội chứng Fragile X và hội chứng Turner do nhiễm virus…
• Hóa trị, xạ trị: Những liệu pháp này có thể gây tổn thương đến vật liệu di truyền trong tế bào.
• Bệnh tự miễn: Tình trạng này xảy ra khi hệ thống miễn dịch tạo ra các kháng thể chống lại mô buồng trứng, gây hại cho các nang trứng và làm hỏng nang trứng.
• Nguyên nhân không xác định: Các độc tố từ khói thuốc, hóa chất, thuốc trừ sâu… có thể đẩy nhanh quá trình suy buồng trứng.
• Giảm cân quá mức: Việc giảm cân quá mức cùng tình trạng căng thẳng lâu dần gây rối loạn chức năng thần kinh thực vật, ảnh hưởng đến sự điều tiết nội tiết trong cơ thể làm dẫn đến suy giảm chức năng buồng trứng, giảm hormon estrogen.
• Sức khỏe tinh thần: Phụ nữ hiện đại tiếp cận nhiều với môi trường làm việc bên ngoài, nhiều khi họ bị căng thẳng mệt mỏi và làm việc với cường độ lâu dài có thể ảnh hưởng và rối loạn chức năng thần kinh thực vật, ảnh hưởng đến sự điều tiết nội tiết tố bên trong cơ thể, làm suy giảm chức năng buồng trứng sớm.
• Việc phẫu thuật tác động lên trên buồng trứng hay vòi trứng gây ảnh hưởng đến số lượng trứng trên buồng trứng.
• Tình trạng nạo phá thai một cách bừa khiến cho buồng trứng bị tác động, các nội tiết tố bị rối loạn.

2. Dấu hiệu suy giảm buồng trứng sớm

Suy buồng trứng sớm là một trong những nguyên nhân dẫn tới vô sinh, hiếm muộn ở nữ giới. Vì vậy chị em nên lắng nghe cơ thể, nhận biết sớm những dấu hiệu cảnh báo suy giảm buồng trứng để có thể kịp thời can thiệp và có hướng điều trị. Suy buồng trứng sớm có những dấu hiệu tương tự thời kỳ mãn kinh như:

• Rối loạn kinh nguyệt trong một thời gian dài, lượng kinh nguyệt không đều, bên cạnh đó màu sắc của kinh nguyệt cũng có sự thay đổi.
• Ham muốn tình dục giảm và có xu hướng né tránh chuyện giường chiếu.
• Thường xuyên bị mất ngủ giữa đêm, chóng mặt và buồn nôn.
• Da dẻ có dấu hiệu nhăn nheo, ngực nhão và xệ, tóc mỏng, dễ gãy rụng.
• Suy giảm trí nhớ.
• Âm đạo bị khô, “cô bé” không tiết đủ chất nhờn để bôi trơn và đau rát khi quan hệ tình dục.
• Một số vấn đề khác như: lo âu, khô mắt, bệnh tuyến giáp, loãng xương, tim mạch…

3. Suy buồng trứng có nguy hiểm không?

Suy buồng trứng sớm ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của người phụ nữ. Tình trạng này dẫn đến sự phát triển sớm của một số bệnh lý như tim mạch, loãng xương, rối loạn lipid.

Phụ nữ bị suy buồng trứng sớm vẫn có thể có thai tự nhiên tuy nhiên trong một số trường hợp họ cần tìm đến sự trợ giúp của các phương pháp hỗ trợ sinh sản hiện đại như làm thụ tinh ống nghiệm hoặc xin noãn. Trường hợp phụ nữ bị suy buồng trứng sớm muốn có con hoặc muốn trữ noãn để bảo tồn khả năng sinh sản trong tương lai cần thăm khám sớm với bác sĩ hỗ trợ sinh sản để được tư vấn phác đồ điều trị phù hợp nhất.

Theo các nghiên cứu cho thấy chỉ số dự trữ buồng trứng của người phụ nữ sẽ giảm dần theo độ tuổi, đặc biệt sau năm 35 tuổi. Tuy nhiên việc có con còn phụ thuộc thêm yếu tố tuổi tác, ví dụ một người phụ nữ có dự trữ buồng trứng thấp nhưng chỉ mới ở độ tuổi 35 hoặc thấp hơn thì cơ hội có con sẽ cao hơn so với những người trên 40 tuổi. Hiện nay không có cách nào để làm dừng quá trình suy buồng trứng hay cải thiện tình trạng này, càng lớn tuổi chất lượng và số lượng trứng càng giảm vì vậy cần được thăm khám sớm để không bỏ lỡ thời gian vàng trong điều trị.

Để đánh giá chỉ số dự trữ buồng trứng của mình, chị em có thể thực hiện xét nghiệm AMH, đây là một xét nghiệm nhanh chóng, đơn giản và cho biết số lượng trứng còn lại ở trên buồng trứng cũng như cung cấp những thông tin quan trọng về sức khỏe sinh sản của người phụ nữ.

Hiện nay, trữ trứng đang được xem là xu hướng của những người phụ nữ hiện đại. Việc trữ trứng giúp bảo tồn khả năng sinh sản, tế bào trứng được trữ sẽ được “ngừng đồng hồ sinh học” ngay tại thời điểm trữ và tỷ lệ trứng sau rã có thể sử dụng được là trên 95%.

4. Phương pháp chẩn đoán

Để chẩn đoán suy buồng trứng bác sĩ sẽ dựa vào các tiêu chí sau đây:

• Phụ nữ dưới 40 tuổi.
• Có nồng độ FSH tăng trên 30-40 IU/L, giới hạn này cũng sẽ tùy thuộc vào từng phòng xét nghiệm khác nhau.
• Phụ nữ có chu kỳ kinh bất thường, khó khăn trong mang thai, FSH ở ngày 3 chu kỳ trên 10-15IU/L và nồng độ Estradiol huyết thanh cùng thời điểm ≥ 80pg/L.

Một số xét nghiệm suy buồng trứng được bác sĩ chỉ định trong chẩn đoán nguy cơ mắc bệnh bao gồm:

• Xét nghiệm nồng độ FSH: FSH là tên một hormone được giải phóng từ thùy trước tuyến yên trong não. Với phụ nữ FSH có tác dụng kích thích tế bào noãn phát triển, đây là một phần của chu kỳ kinh nguyệt. FSH cao thường xuất hiện ở những phụ nữ tiền mãn kinh, mãn kinh, người ở độ tuổi trên 40. Trong trường hợp phụ nữ dưới 40 tuổi có nồng độ FSH cao trên 30-40 IU/L có thể được chẩn đoán suy buồng trứng sớm.
• Xét nghiệm Estradiol: Estradiol là một dạng của hormone estrogen nó được sản xuất bởi buồng trứng, vú và tuyến thượng thận. Trong chu kỳ kinh nguyệt, FSH kích thích sự phát triển của những nang noãn chưa trưởng thành, khi noãn phát triển ra tiết ra estradiol, vùng dưới đồi và tuyến yên bị tác động giải phóng ra hormone GnRH và LH thúc đẩy sự rụng trứng.

Trường hợp phụ nữ bị suy buồng trứng sớm sẽ giảm đáp ứng hoặc không đáp ứng với kích thích của FSH, vì vậy nang noãn không phát triển và không tiết ra estradiol, và nồng độ hormone estradiol trong máu thấp hơn bình thường.

• Xét nghiệm kiểm tra nhiễm sắc thể: Bác sĩ có thể chỉ định bệnh nhân làm xét nghiệm nhiễm sắc thể để kiểm tra nguyên nhân dẫn đến suy buồng trứng.

5. Điều trị như thế nào?

Suy buồng trứng gây ảnh hưởng rất lớn tới cuộc sống của phụ nữ, đặc biệt trong cuộc sống vợ chồng, khiến bệnh nhân mất tự tin vào bản thân. Chức năng sinh sản ở nữ giới cũng bị suy giảm đáng kể do trứng không thể sản sinh và phóng noãn để thụ tinh dẫn đến vô sinh.

Phụ nữ dưới 40 tuổi nếu nhận thấy các dấu hiệu như bất thường về kinh nguyệt, chậm kinh, kinh nguyệt có màu bất thường, cáu gắt, mất ngủ… nên chủ động đến bệnh viện có chuyên khoa sản hoặc hỗ trợ sinh sản để được thăm khám kịp thời.

Hiện tại, chưa có phương pháp điều trị để cải thiện tình trạng suy buồng trứng sớm. Với những chị em mong con hoặc mong muốn bảo tồn khả năng sinh sản trong tương lai, điều trị kích thích buồng trứng được áp dụng với mong muốn thu được nhiều trứng hơn so với những chu kỳ bình thường. Tuy nhiên mỗi bệnh nhân sẽ có đáp ứng với thuốc kích thích buồng trứng khác nhau nên cần được thăm khám và có phác đồ điều trị cá thể hóa.

Một số phương pháp khác với những phụ nữ muốn có thai trong tương lai gồm trữ lạnh mô buồng trứng, noãn, hoặc phôi… Kỹ thuật này có thể áp dụng để bảo tồn khả năng sinh sản, đặc biệt với những bệnh nhân trước khi điều trị ung thư…

Với những phụ nữ suy buồng trứng sớm không muốn mang thai có thể điều trị bằng thuốc tránh thai hoặc sử dụng liệu pháp hormone.

6. Phòng ngừa suy buồng sớm như thế nào?

Bên cạnh ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, suy buồng trứng còn khiến sức khỏe và chất lượng đời sống của chị em suy giảm. Cho đến nay, vẫn chưa có cách phòng ngừa suy giảm buồng trứng thực sự hiệu quả. Do vậy, chị em nên chú ý theo dõi các biểu hiện bất thường của cơ thể, đi khám và điều trị sớm để bảo vệ chính mình.

Ngoài ra, thông qua việc duy trì một số thói quen tốt trong sinh hoạt, ăn uống, luyện tập cũng mang lại rất nhiều lợi ích cho cơ thể. Chị em có thể lưu ý một số vấn đề như:

• Cố gắng giữ tinh thần lạc quan, không suy nghĩ quá mức, tránh xa căng thẳng.
• Duy trì chế độ ăn uống khoa học, không nên tiêu thụ nhiều thức ăn nhanh, thức ăn chứa nhiều dầu mỡ, ưu tiên bổ sung vitamin, chất xơ trong rau củ quả.
• Bổ sung khoáng chất canxi, vitamin D từ thực phẩm hoặc các sản phẩm viên uống theo chỉ định của bác sĩ để phòng ngừa loãng xương.
• Khám sức khỏe định kỳ chủ động phát hiện bất thường, điều trị theo chỉ định của bác sĩ.

Để đặt lịch siêu âm và theo dõi thai kỳ tại Phòng khám 43 Nguyễn Khang quý khách có thể truy cập TẠI ĐÂY hoặc liên hệ zalo: 0342318318 để được hướng dẫn.

Phòng khám sản phụ khoa 43 Nguyễn Khang tự hào là đơn vị uy tín trong chăm sóc sản, phụ khoa. Không chỉ thu hút các mẹ bầu và các chị em tại Hà Nội tới thăm khám mà còn là địa chỉ được rất nhiều các chị em ở khu vực miền Bắc như Thái Nguyên, Vĩnh Phúc, Hà Nam, Hoà Bình, Bắc Ninh, Bắc Giang, Hưng Yên, Phú Thọ, Yên Bái, Lào Cai,... quan tâm và tin tưởng.