Hội chứng buồng trứng đa nang và nguy cơ sinh non

Các biến chứng thai kỳ được báo cáo nhiều nhất ở những người mắc Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) là tăng huyết áp, tiền sản giật, sinh non, thai nhỏ so với tuổi thai, tiểu đường thai kỳ. Trong bài viết này, phòng khám Sản phụ khoa 43 Nguyễn Khang sẽ mang tới cho bạn những thông tin về nguy cơ sinh non - một biến chứng không mới nhưng chưa được chú ý nhiều trên đối tượng mắc PCOS. 

1. Tìm hiểu về hội chứng buồng trứng đa nang

Hội chứng buồng trứng đa nang (Polycystic ovarian syndrome - PCOS) là một rối loạn nội tiết ảnh hưởng khoảng 6–10% phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. PCOS được chẩn đoán dựa theo tiêu chuẩn ESHRE ASRM Rotterdam Consensus 2003 khi đáp ứng 2 trong 3  tiêu chí sau:

• Rối loạn phóng noãn
• Cường androgen trên lâm sàng hoặc các chỉ số sinh hóa
• Hình ảnh buồng trứng đa nang trên siêu âm

Hình ảnh buồng trứng đa nang trên siêu âm

2. Nguy cơ sinh non của phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang

Phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) có nguy cơ cao gặp biến chứng thai kỳ, bao gồm sinh non trước 37 tuần. Đây là một thông tin góp phần quan trọng trong việc quản lý thai kỳ ở những thai phụ PCOS bởi sinh non là một trong những yếu tố nguy cơ gây gia tăng tỷ lệ bệnh tật và tử vong ở trẻ em.

Theo báo cáo Polycystic ovary syndrome and extremely preterm birth: A nationwide register-based study của Heiddis Valgeirsdottir và cộng sự: một nghiên cứu ghi nhận trên 1.046.448 ca sinh đơn thai được đăng ký trong sổ khai sinh tại Thụy Điển từ 2005-2014. Kết quả, trong số 1.3% thai phụ được chẩn đoán PCOS thì có tới 6,7% thai phụ sinh non trong khi con số này chỉ là 4,8% ở những thai phụ còn lại không mắc PCOS. Đặc biệt hơn, ở mọi mức độ sinh non ( sinh cực non : <28w; sinh rất non: 28-33w6d; sinh non muộn: 34-36w6d), thai phụ mắc PCOS đều có tỷ lệ cao hơn, trong đó, tỷ lệ sinh cực non cao hơn tới hai lần.

Bên cạnh đó, rất nhiều báo cáo phân tích tổng hợp cũng cho thấy mối liên quan giữa PCOS và sinh non như: 

• Biến chứng sản khoa ở phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang: tổng quan hệ thống và phân tích tổng hợp của nhóm tác giả Qin JZ, Pang LH, Li MJ, Fan XJ, Huang RD, Chen HY (2013): tổng hợp trên 27 nghiên cứu bao gồm 4.982 phụ nữ mắc PCOS và 119.692 phụ nữ trong nhóm đối chứng cũng chỉ ra kết quả về nguy cơ sinh non ở phụ nữ mắc PCOS cao gần gấp đôi (OR 1,93; 95% CI: 1,45–2,57)
• Mối liên quan giữa hội chứng buồng trứng đa nang và nguy cơ biến chứng khi mang thai:Tổng quan hệ thống và phân tích tổng hợp tuân thủ của nhóm tác giả Yu HF, Chen HS, Rao DP, Gong J (2016): tổng hợp 40 nghiên cứu, báo cáo dữ liệu trên 17.816 thai phụ được chẩn đoán mắc PCOS và 123.756 thai phụ không mắc PCOS. Kết luận: PCOS trong thai kỳ có liên quan đến nguy cơ sinh non.

3. Những yếu tố nào khiến thai phụ PCOS tăng nguy cơ sinh non?

Thực tế, cơ chế sinh lý bệnh gây tăng tỷ lệ sinh non ở phụ nữ PCOS vẫn chưa được khẳng định chính xác. Dưới đây là một vài yếu tố được đề cập đến nhiều nhất: 

- Đa thai sau điều trị hiếm muộn: Đa thai là một trong những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến sinh non và nguy cơ này đặc biệt cao ở những phụ nữ điều trị hiếm muộn. Khi sử dụng các phương pháp điều trị hiếm muộn, chẳng hạn như kích thích rụng trứng, số lượng nang noãn phát triển có thể tăng lên, dẫn đến khả năng mang đa thai cao hơn. Buồng trứng của phụ nữ PCOS thường có nhiều nang nhỏ, và việc sử dụng thuốc kích thích rụng trứng có thể khiến các nang này phát triển và rụng cùng một lúc. Khi mang đa thai, thai phụ phải đối mặt với nhiều rủi ro sức khỏe, bao gồm nguy cơ sinh non cao hơn. Các yếu tố như sự phát triển không đồng đều của thai nhi, tử cung bị căng thẳng do có nhiều thai, và các vấn đề về sức khỏe khác của mẹ, như tăng huyết áp hoặc tiểu đường thai kỳ, đều có thể làm tăng nguy cơ sinh non

- Cường androgen: Bất thường nội tiết tố như tăng nồng độ androgen và rối loạn cân bằng hormone trong cơ thể có thể ảnh hưởng đến quá trình phát triển của thai nhi và làm tăng nguy cơ sinh non. Đây cũng chính là một trong những tiêu chuẩn chẩn đoán PCOS. 

- Thừa cân: Thừa cân, béo phì cũng là các yếu tố nguy cơ của sinh non ngay cả khi thai phụ không mắc PCOS. Tuy nhiên, đây chỉ là yếu tố góp phần làm tăng nguy cơ khi có những yếu tố tác động chủ yếu khác

- Viêm, nhiễm trùng: tình trạng, viêm nhiễm trùng là một trong những nhóm nguyên nhân gây sinh non phổ biến. Ở những bệnh nhân PCOS, nồng độ của các chất trung gian gây viêm được ghi nhận có sự gia tăng đáng kể. Bên cạnh đó, nồng độ CRP cũng có xu hướng tăng trong các trường hợp đề kháng insulin và tiểu đường, đây là những tình trạng dễ gặp ở bệnh nhân PCOS.

4. Có thể dự phòng sinh non cho thai phụ PCOS bằng cách nào?

Từ các yếu tố làm gia tăng nguy cơ kể trên, việc dự phòng sinh non cho phụ nữ mắc PCOS cần tập trung vào các chiến lược:

• Giảm cân và thay đổi lối sống hạn chế các biến chứng thai kỳ
• Chú trọng vào việc dự phòng đa thai sau điều trị vô sinh là một yếu tố quan trọng để giảm thiểu các biến chứng thai kỳ. Đa thai có thể gây ra nhiều rủi ro nghiêm trọng cho thai phụ bao gồm sinh non, tăng huyết áp thai kỳ, tiểu đường thai kỳ và các vấn đề về sự phát triển của thai nhi. Do đó, việc kiểm soát và hạn chế tình trạng đa thai sau điều trị vô sinh có thể làm giảm đáng kể các biến chứng này
• Ngày càng có nhiều nghiên cứu cho thấy các yếu tố viêm và miễn dịch có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của thai nhi và làm tăng nguy cơ sinh non. Vì vậy, việc chú trọng điều trị các phản ứng viêm và miễn dịch là hướng đi quan trọng góp phần làm giảm tỷ lệ xảy ra biến cố này

Để đặt lịch siêu âm và theo dõi thai kỳ tại Phòng khám 43 Nguyễn Khang quý khách có thể truy cập TẠI ĐÂY hoặc liên hệ zalo: 0342318318 để được hướng dẫn.

Ở Thái Nguyên, Vĩnh Phúc, Hà Nam, Hòa Bình, Phú Thọ, Hưng Yên, Bắc Ninh, Bắc Giang, Yên Bái, Lào Cai siêu âm thai và khám phụ khoa ở đâu? 

Phòng khám sản phụ khoa 43 Nguyễn Khang tự hào là đơn vị uy tín trong chăm sóc sản, phụ khoa. Không chỉ thu hút các mẹ bầu và các chị em tại Hà Nội tới thăm khám mà còn là địa chỉ được rất nhiều các chị em ở khu vực miền Bắc như Thái Nguyên, Vĩnh Phúc, Hà Nam, Hoà Bình, Bắc Ninh, Bắc Giang, Hưng Yên, Phú Thọ, Yên Bái, Lào Cai,... quan tâm và tin tưởng.