Thiếu máu do thiếu vitamin B12 ở trẻ em

Thiếu máu do thiếu vitamin B12 là tình trạng cơ thể không đủ vitamin B12 cần thiết cho quá trình tạo hồng cầu và biệt hóa nguyên bào hồng cầu, từ đó sẽ khiến cơ thể thiếu máu do không tạo đủ hồng cầu.

1. Chuyển hóa vitamin B12 trong cơ thể

Vitamin B12 phân bố ở tất cả các tổ chức trong cơ thể nhưng chủ yếu ở gan, thận. Lượng dự trữ vitamin B12 rất ít, khoảng 2mg.

Vitamin B12 cần thiết cho một số enzyme tham gia vận chuyển gốc methyl để tổng hợp một số acid amin và mạch DNA. Thiếu vitamin B12 làm phân chia tế bào chậm, ở tổ chức tạo máu gây thiếu máu.

Vitamin B12 có trong thịt, gan, sữa, trứng… hầu như không có trong thức ăn thực vật.

Nguồn cung cấp vitamin B12 cho cơ thể từ động vật. Trong cơ thể đầu tiên vitamin B12 gắn vào yếu tố nội dạ dày; tới ruột vitamin B12 tách khỏi yếu tố nội dạ dày và được hấp thu ở niêm mạc hồi tràng với sự có mặt của calci và magnesi. Sau khi vào máu gắn vào protein vận chuyển là transcobalamin( ở dạng alpha 1 globulin hay beta globulin) để chuyển tới nơi dự trữ ở gan, thận, cơ thể và nơi sử dụng.

Nhu cầu vitamin B12 hàng ngày từ 1-3mcg

Vitamin B12 tiết qua mật song phần lớn được tái hấp thu ở ruột.

2. Nguyên nhân thiếu vitamin B12

– Do dinh dưỡng: rất hiếm vì nhu cầu vitamin B12 ít, chỉ xảy ra ở trẻ bú mẹ kéo dài mà bà mẹ thiếu vitamin B12 hay ở trẻ thiếu thức ăn động vật.

– Do hấp thu kém

• • Viêm teo dạ dày, hạn chế giải phóng vitamin B12 ở thức ăn
  • Không tiết được yếu tố nội dạ dày như bị cắt dạ dày, bệnh Biermer
  • Ỉa chảy kéo dài, bệnh ỉa mỡ, suy tụy ngoại tiết nhiễm kí sinh khuẩn botriocephale
  • Hội chứng Imerslund-Grabeck, giảm hấp thu vitamim B12 kèm theo đái protein thường xuyên

3. Triệu chứng thiếu máu do thiếu vitamin B12

Các triệu chứng thường gặp phổ biến của thiếu máu do thiếu vitamin B12 là:

• • Biểu hiện toàn thân: mệt mỏi, sụt cân, chóng mặt, da nhợt nhạt hoặc vàng, chóng mặt
  • Nhịp tim không đều
  • Tê hoặc ngứa ran ở bàn tay và bàn chân, yếu cơ
  • Tính tình thay đổi
  • Đi đứng mất thăng bằng
  • Hay lú lẫn, hay quên

Định lượng vitamin B12 thấy giảm dưới 100 pg/ml (bình thường 150 – 1000 pg/ml)

4. Điều trị thiếu máu do thiếu vitamin B12

Vitamin B12 500-1000 mcg/ngày, tiêm bắp. Có thể kéo dài 6-8 tuần, sau đó có thể duy trì mỗi tháng tiêm một lần nếu cần thiết.

5. Giáo dục dinh dưỡng

– Hướng dẫn người mẹ nuôi con chú ý cải thiện chế độ dinh dưỡng, xây dựng bữa ăn đầy đủ các chất đặc biệt là các thực phẩm chứa vitamin B12 để đảm bảo cung cấp đủ cho nhu cầu của cơ thể.

– Điều trị các bệnh mạn tính đường dạ dày- ruột như viêm ruột hoặc bệnh lý tự miễn dịch liên quan đến nội tiết như bệnh tiểu đường, tuyến giáp để giảm nguy cơ thiếu máu do thiếu vitamin B12.

Tham khảo bài viết: Thiếu máu do thiếu sắt